[ad_1]
ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 1:
1. ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಪ್ಯಾನಲ್ / ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಸಮಿತಿ.
2. S-400 ಒಪ್ಪಂದ ಮತ್ತು
3. ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು.
4. G7 ಗುಂಪು.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ (MSP) ಗಾಗಿ ಮಸೂದೆ.
2. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಠೇವಣಿ ವಿಮಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಗತಿಗಳು:
1. 2021 ರ ಏಷ್ಯನ್ ಪವರ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್.
2. ಫಿನ್ನ ನೇಕಾರ ಹಕ್ಕಿ.
3. ವಿದೇಶಿಯರ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ ಎಂದರೇನು?
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ- ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆಧಾರಗಳು, ವಿಕಸನ, ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು, ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು, ಮಹತ್ವದ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲ ರಚನೆ.
ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಸಮಿತಿ/ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಪ್ಯಾನಲ್:
(Delimitation Panel)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ (NC) ಪಕ್ಷವು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ರಂಜನಾ ಪ್ರಕಾಶ್ ದೇಸಾಯಿ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ‘ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಆಯೋಗ’ (Jammu and Kashmir Delimitation Commission) ದಿಂದ ‘ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ’ದ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳೊಂದಿಗೆ ಅದು ನಡೆಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ಮುಂಬರುವ ಸಭೆಯ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪತ್ರದ ಮೂಲಕ ಕೇಳಿದೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
‘ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಆಯೋಗ’ದ ಪ್ರಕಾರ,ಇದರ ಅಂತಿಮ ವರದಿಯನ್ನು 2011 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ವರದಿಯು ಭೌಗೋಳಿಕ ಸ್ಥಳ, ದುರ್ಗಮ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ(Delimitation Exercise)ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಸಹ ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
- ‘ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ’ದ 83 ಸದಸ್ಯ ಬಲದ ವಿಧಾನಸಭೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಏಳು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮೀಸಲಿಡುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಘಟನಾ ಕ್ರಮಗಳು:
- ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು 1951 ರಲ್ಲಿ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಸಮಿತಿಯು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಿತು,ಮತ್ತು ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂದಿನ ರಾಜ್ಯವನ್ನು 25 ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
- ಅದರ ನಂತರ, 1981 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪೂರ್ಣ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಆಯೋಗವನ್ನು (Delimitation Commission) ರಚಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಈ ಆಯೋಗವು 1981 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 1995 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿಲ್ಲ.
- 2011 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಮಾಡಲು 2020 ರಲ್ಲಿ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ‘ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡಣೆ ಆಯೋಗ’ವನ್ನು ರಚಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಏಳು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀಡಲು ಆದೇಶಿಸಲಾಯಿತು.
- ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ನಂತರ, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಸೀಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 83 ರಿಂದ 90 ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ಸ್ಥಾನಗಳು ‘ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಆಕ್ರಮಿತ ಕಾಶ್ಮೀರ’ (PoK) ಕ್ಕಾಗಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಲಾದ 24 ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಈ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಖಾಲಿ ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
‘ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್’/ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಎಂದರೇನು? ಅದು ಏಕೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ?
‘ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್’ (Delimitation) ಎಂದರೆ, ‘ಶಾಸಕಾಂಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಮಿತಿಗಳನ್ನು (boundaries of territorial constituencies) ಅಥವಾ ಗಡಿಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
- ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮರುಸಂಘಟನೆ ಕಾಯ್ದೆ 2019 ರ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಲೋಕಸಭಾ ಮತ್ತು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಮರು ರೂಪಿಸಲು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ / ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಆಯೋಗವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಮಾರ್ಚ್ 6 ರಂದು ರಚಿಸಿತು.
- ‘ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮರುಸಂಘಟನೆ ಕಾಯ್ದೆ’, 2019 ರ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮತ್ತು ಲಡಾಖ್‌ ಎಂಬ ಎರಡು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಯಾರು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ?
- ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುವ ಆಯೋಗವು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ಈ ಆಯೋಗವನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಆಯೋಗ (Delimitation Commission) ಅಥವಾ ಬೌಂಡರಿ ಕಮಿಷನ್ (Boundary Commission) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಆಯೋಗದ ಆದೇಶಗಳು ಕಾನೂನಿನಂತೆಯೇ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಯಾವುದೇ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮುಂದೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಈ ಆಯೋಗದ ಸಂರಚನೆ:
‘ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಕಮಿಷನ್ ಆಕ್ಟ್’, 2002 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇಂದ್ರವು ನೇಮಿಸಿದ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ವಿಂಗಡಣೆ ಆಯೋಗವು ಮೂವರು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಥವಾ ನಿವೃತ್ತರಾದ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು,* ಅಥವಾ ಮುಖ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು ಮತ್ತು* ಎಕ್ಸ್ ಆಫೀಸಿಯೊ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಗೊಂಡಿರುವ ರಾಜ್ಯ ಚುನಾವಣಾ ಆಯುಕ್ತರು.
ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳು:
- ಸಂವಿಧಾನದ 82 ನೇ ವಿಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ಜನಗಣತಿಯ ನಂತರ ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತು ‘ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡನಾ ಕಾಯ್ದೆ’ಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ಆರ್ಟಿಕಲ್ 170 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿ ಜನಗಣತಿಯ ನಂತರ, ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್ ವಿಂಗಡನಾ ಕಾಯ್ದೆ ಪ್ರಕಾರ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಅನಿವಾಸಿ ಭಾರತೀಯರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ಪರಿಣಾಮಗಳು.
S -400 ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಒಪ್ಪಂದ ಮತ್ತು CAATSA:
(S-400 and CAATSA)
ಸಂದರ್ಭ:
ಅಮೆರಿಕಾವು, S-400 ಟ್ರಯಂಫ್ ವಿಮಾನ ವಿರೋಧಿ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸದಿದ್ದರೂ, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿನಾಯಿತಿ (blanket waiver) ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಯುಎಸ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಅಥವಾ ಅಮೆರಿಕದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಇಲಾಖೆಯ ವಕ್ತಾರರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಹಾಗೂ ಒಂದು ವೇಳೆ ಭಾರತ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ನಡುವೆ ಮತ್ತೊಂದು ‘ಮಹತ್ವದ’ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ಪರಮಾಣು ಒಪ್ಪಂದ ಏರ್ಪಟ್ಟರೂ ಸಹ, ‘ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯ ಮೂಲಕ ಅಮೆರಿಕದ ವಿರೋಧಿಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು’ (CAATSA) ಕಾಯ್ದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೇಲೆ US ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾಳಜಿ:
2016 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ರಷ್ಯಾದೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದಾಗಿನಿಂದ ಅಮೆರಿಕವು ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರಷ್ಯಾ ನವದೆಹಲಿಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಕ್ಷಣಾ ಪಾಲುದಾರನಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ.
- S-400 ಒಪ್ಪಂದದ ಮೇಲೆ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನವು CAATSA ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಬಹುದು. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಖರೀದಿಗಳ ಮೇಲೆ ಯುಎಸ್ ಈಗಾಗಲೇ ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಟರ್ಕಿ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಿದೆ.
ಏನಿದು ಸಮಸ್ಯೆ?
ಎಸ್ -400 ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಒಪ್ಪಂದವು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನವು ಭಾರತದ ಮೇಲೆ CAATSA ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಬಂಧ ಹೇರಲು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು, ಅಂದರೆ ‘ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯ ಮೂಲಕ ಅಮೇರಿಕದ ವಿರೋಧಿಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು. (Countering America’s Adversaries through Sanctions Act- CAATSA).
ಎಸ್ -400 ವಾಯು ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎಂದರೇನು ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಅದರ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಎಷ್ಟಿದೆ?
S-400 ಟ್ರಯಂಫ್ ಎಂಬುದು, ರಷ್ಯಾ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಮೊಬೈಲ್ (ಸುಲಭವಾಗಿ ಒಂದು ಕಡೆಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆಗೆ ಸಾಗಿಸಬಹುದಾದ), ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಸಿಡಿಸುವ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (surface-to-air missile system- SAM) ಆಗಿದೆ.
- ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯಕಾರಿ, ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ದೀರ್ಘ-ಶ್ರೇಣಿಯ ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಗಾಳಿಗೆ ಸಿಡಿಸುವ (SAM) ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ (modern long-range SAM -MLR SAM) , ಇದು, ಅಮೇರಿಕಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಥಾಡ್ ಗಿಂತ, (Terminal High Altitude Area Defense system –THAAD) ಹೆಚ್ಚು ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಮುಂದುವರಿದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.
CAATSA ಎಂದರೇನು? ಮತ್ತು S-400 ಒಪ್ಪಂದವು ಈ ಕಾಯ್ದೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಹೇಗೆ ಬಂದಿತು?
- CAATSA ಎಂದರೆ, ‘ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಕಾಯ್ದೆಯ ಮೂಲಕ ಅಮೇರಿಕದ ವಿರೋಧಿಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು’ (CAATSA) ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ದಂಡನಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಇರಾನ್, ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದು.
- ಇದನ್ನು 2017 ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು.
- ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ರಷ್ಯಾದ ರಕ್ಷಣಾ ಮತ್ತು ಗುಪ್ತಚರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸುವ ದೇಶಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಧಿಸಲಾಗುವ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಯಾವುವು?
- ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಾಲಗಳ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು.
- ಅನುಮೋದಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ‘ರಫ್ತು-ಆಮದು ಬ್ಯಾಂಕ್’ ನೆರವು ನಿಷೇಧ.
- ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಸರ್ಕಾರವು ನಿರ್ಬಂಧಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಸರಕು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ಖರೀದಿಗೆ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು.
- ನಿರ್ಬಂಧಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ವೀಸಾ ನಿರಾಕರಣೆ.
ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಹತ್ವ:
S-400 ರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಒಪ್ಪಂದದ ನಿರ್ಧಾರವು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವಾಗ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆಯ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಎಷ್ಟು ಮುಂದುವರಿದಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಬಲವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಬಲವಾದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಗುಂಪುಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು / ಅಥವಾ ಭಾರತದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು.
ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
(Logistics agreements and their benefits)
ಸಂದರ್ಭ:
ರಷ್ಯಾ ಜೊತೆಗೆ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಮಾಡಲಿದೆ, ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಪರಸ್ಪರ ವಿನಿಮಯ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು (Reciprocal Exchange of Logistics Agreement – RELOS) ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
RELOS ಕುರಿತು:
ಮಿಲಿಟರಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಪರಸ್ಪರ ವಿನಿಮಯ ಒಪ್ಪಂದವು (Reciprocal Exchange of Logistics Agreement – RELOS) ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಪರಸ್ಪರ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.“ದೀರ್ಘ ಕಾಲದಿಂದ” ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿರುವ ಈ ಒಪ್ಪಂದವು 2019 ರಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರಬೇಕಿತ್ತು ಆದರೆ ಅದರ ನಿಯಮಗಳ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಅದು ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿದೆ.
ಭಾರತವು ಇತರ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದಿಯೇ?
ಚತುರ್ಭುಜ ಭದ್ರತಾ ಸಂವಾದ ಅಥವಾ ಕ್ವಾಡ್, ಪಾಲುದಾರ ದೇಶಗಳಾದ ಅಮೇರಿಕಾ, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಸಿಂಗಾಪುರ, ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಒಟ್ಟು ಆರು ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ‘ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್’ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಯಾವುವು?
- ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳು (Logistics Agreements) ಇಂಧನ ವಿನಿಮಯಕ್ಕಾಗಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಾಗಿವೆ.
- ಈ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಮೂಲಕ, ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಂದರೆ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಅನುಷ್ಠಾನ ಅಥವಾ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತವನ್ನು ತನ್ನ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಸಾಗಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ತರಬಹುದು.
- 2016 ರಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾದೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾದ ‘ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ ಮೆಮೊರಾಂಡಮ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಮೆಂಟ್’ (LEMOA) ನಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು ಭಾರತವು ಎಲ್ಲಾ ಕ್ವಾಡ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು, ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಸಿಂಗಾಪುರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಹಲವಾರು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದೆ.
ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
ನೌಕಾಪಡೆಯು ಈ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಗರಿಷ್ಠ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ‘ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಒಪ್ಪಂದ’ಗಳಿಂದಾಗಿ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಮತ್ತು ಸಾಗಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು, ಭಾರತೀಯ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ಆಳ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ನೌಕಾಪಡೆಯ ಪರಸ್ಪರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.
‘LEMOA’ ಎಂದರೇನು?
- ಇದು ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಪೋರ್ಟ್ ಅಗ್ರಿಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸಪೋರ್ಟ್ ಅಗ್ರಿಮೆಂಟ್ (LSA) ಗೆ ಅಮೆರಿಕವು ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಿಲಿಟರಿ ಸಹಕಾರಕ್ಕಾಗಿ -ಸಹಿ ಮಾಡಿದೆ. ಅಥವಾ LSA ಯು ಅನೇಕ ಮಿಲಿಟರಿ-ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಯುಎಸ್ ಸಹಿ ಮಾಡಿದ ‘ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸಹಕಾರ ಒಪ್ಪಂದ’ ವಾಗಿದೆ.
- ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ ಮೆಮೊರಾಂಡಮ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಮೆಂಟ್ (Logistics Exchange Memorandum of Agreement – LEMOA) ಭಾರತ ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ನಡುವೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ‘ಮೂರು ಮೂಲಭೂತ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ’ ಒಂದಾಗಿದೆ.
- LEMOA ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಎರಡೂ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳ ಮರುಪೂರಣ ಮತ್ತು ಮರುಪೂರಣದ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಎರಡೂ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಸೇನಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಗುಂಪುಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು / ಅಥವಾ ಭಾರತದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು.
G7 ಗುಂಪು:
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚಿಗೆ, ಉತ್ತರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಗರವಾದ ‘ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್’ನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟನ್ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ, ‘ಜಿ7 ಗುಂಪು’ ಉಕ್ರೇನ್ ಮೇಲೆ ರಷ್ಯಾದ ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಅದರ ವಿರುದ್ಧ ಒಂದು ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು / ಯುನೈಟೆಡ್ ಫ್ರಂಟ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ.
- ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ‘ಜಿ7 ಗುಂಪಿನ’ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಈ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಯುಎಸ್ ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಆಂಟೋನಿ ಬ್ಲಿಂಕೆನ್ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಇಟಲಿ, ಜರ್ಮನಿ, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಅವರ ಸಹವರ್ತಿಗಳೂ ಖುದ್ದಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.
- ಉಕ್ರೇನ್ ಮೇಲೆ ರಷ್ಯಾ ದಾಳಿ ನಡೆಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತವಾಗುತ್ತಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ದಾಳಿಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರಷ್ಯಾ ನಿರಾಕರಿಸಿದೆ.
ಏನಿದು ಪ್ರಕರಣ?
- ಪ್ರಸ್ತುತ ಉಕ್ರೇನ್ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಯುರೋಪ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯ / ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ರಷ್ಯಾ ತನ್ನ ಗಡಿಯ ಬಳಿ ಸಂಭವನೀಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಆಕ್ರಮಣಕ್ಕೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸಲು ಸಾವಿರಾರು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದೆ ಎಂದು ಉಕ್ರೇನ್ ಆರೋಪಿಸಿದೆ.
- ಉಕ್ರೇನ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ವರ್ತನೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿಯಾದ ವರ್ತನೆ ಎಂದು ರಷ್ಯಾ ಆರೋಪಿಸಿದೆ, ತನ್ನದೇ ಆದ ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ “ಭದ್ರತಾ ಖಾತರಿ”ಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಏನಿದು G7 ಗುಂಪು?
G7, ಮೂಲತಃ G8, ಆಗಿದ್ದು 1975 ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಾಯಕರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಇದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
ಸಂಯೋಜನೆ: ಶೃಂಗಸಭೆಯು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟ (EU) ಮತ್ತು ಈ ಕೆಳಗಿನ ದೇಶಗಳ ನಾಯಕರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ: ಕೆನಡಾ, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜರ್ಮನಿ, ಇಟಲಿ, ಜಪಾನ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್.
ಜಿ -7 ರ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿದ್ದರೆ ಪರಿಹರಿಸುವುದು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನಹರಿಸಿ ಜಾಗತಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಜಿ 7 ಇದ್ದುದು ಜಿ 8 ಹೇಗೆ ಆಯಿತು?
- ರಷ್ಯಾ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 1998 ರಲ್ಲಿ ಈ ಗುಂಪನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡಿತು, ಇದು ಜಿ 7 ಅನ್ನು ಜಿ 8 ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಷ್ಯಾದ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಪೂರ್ವ ಉಕ್ರೇನ್‌ಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಿದ ಮತ್ತು 2014 ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಮಿಯಾವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ರಷ್ಯಾದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ವ್ಲಾಡಿಮಿರ್ ಪುಟಿನ್ ಅವರ ಖಂಡನೀಯ ಕೃತ್ಯವು ಇತರ ಜಿ 8 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಭಾರೀ ಟೀಕೆಗೆ ಗುರಿಯಾಯಿತು.
- ಈ ಗುಂಪಿನ ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ರಷ್ಯಾವನ್ನು ಅದರ ಕುಕೃತ್ಯಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಜಿ 8 ರಿಂದ ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಮತ್ತೆ ಈ ಗುಂಪು 2014 ರಲ್ಲಿ ಜಿ 7 ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಯಿತು.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ನೇರ ಮತ್ತು ಪರೋಕ್ಷ ಕೃಷಿ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳು; ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ – ಉದ್ದೇಶಗಳು, ಕಾರ್ಯಗಳು, ಮಿತಿಗಳು, ಸುಧಾರಣೆಗಳು; ಬಫರ್ ಸ್ಟಾಕ್ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳು; ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮಿಷನ್; ಪಶುಸಂಗೋಪನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ.
ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ (MSP) ಗಾಗಿ ಮಸೂದೆ:
(Minimum support price (MSP)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಬಿಜೆಪಿ ಸಂಸದ ವರುಣ್ ಗಾಂಧಿ ಅವರು ಬೆಳೆಗಳ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಗಾಗಿ (Minimum Support Price – MSP) ಖಾಸಗಿ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಖಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಖಾತರಿಯಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ರೈತರ ಹಕ್ಕು ಮಸೂದೆ, 2021(The farmers right to guaranteed minimum support price realization of agro-produce Bill, 2021) ರ ಅವಲೋಕನ:
- ‘ದಿ ಫಾರ್ಮರ್ಸ್ ರೈಟ್ ಟು ಗ್ಯಾರೆಂಟಿಡ್ ಮಿನಿಮಮ್ ಸಪೋರ್ಟ್ ಪ್ರೈಸ್ ರಿಯಲಾಜೇಶನ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿ ಪ್ರಡ್ಯೂಸ್ ಬಿಲ್ 2021’ 1 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಹಣಕಾಸಿನ ವೆಚ್ಚದೊಂದಿಗೆ ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ಯನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಖಾತರಿಪಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
- ಈ ಮಸೂದೆಯು 22 ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ‘ಕಾನೂನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಖಾತರಿಪಡಿಸಿದ ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ಯನ್ನು (MSP) ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದನ್ನು ಒಟ್ಟು ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದ ಮೇಲೆ ಶೇಕಡಾ 50 ರಷ್ಟು ಲಾಭಾಂಶದಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಬೇಕು.
- ಮೇಲೆ ಘೋಷಿಸಿದ ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ (MSP) ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆಯನ್ನು ರೈತ ಪಡೆದರೆ, ಅವನು ಪಡೆದ ಬೆಲೆ ಮತ್ತು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿದ MSP ನಡುವಿನ ಮೌಲ್ಯದ ವ್ಯತ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾದ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅರ್ಹನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
- ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನ ವಹಿವಾಟಿನ ಎರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಮಸೂದೆಯು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:
ರೈತರಿಗೆ ಖಾತರಿಪಡಿಸಿದ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯ (ಖಾತರಿ MSP) ಘೋಷಣೆಯು ಸುಮಾರು 93 ಮಿಲಿಯನ್ ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸುಧಾರಿತ ಕೃಷಿ-ಉತ್ಪನ್ನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತೆ ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ (MSP) ಎಂದರೇನು?
‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ (Minimum Support Prices -MSPs) ಎನ್ನುವುದು ಸರ್ಕಾರವು ರೈತರಿಂದ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವಾಗ ನೀಡುವ ಯಾವುದೇ ಬೆಳೆಯ ‘ಕನಿಷ್ಠ ದರವಾಗಿದೆ’,ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ರೈತರ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದೂವರೆ ಪಟ್ಟು ಬೆಲೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುವ ವಿಧಾನ:
- 2018-2019ರ ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಮಾಜಿ ವಿತ್ತ ಸಚಿವ ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ ಅವರು ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ 1.5 ಪಟ್ಟು ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.
- ಕೃಷಿ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಬೆಲೆಗಳ ಆಯೋಗದ (Commission for Agricultural Costs and Prices– CACP) ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇರೆಗೆ ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ (MSP) ಅನ್ನು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಕೃಷಿ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಬೆಲೆಗಳ ಆಯೋಗ (CACP) ಒಂದು ಶಾಸನಬದ್ಧ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಖಾರೀಫ್ ಮತ್ತು ರಬಿ ಋತುಗಳಿಗೆ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಸರಳ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ:
ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವ ರೈತರಿಗೆ (ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಳುವರಿ ಇರುವಾಗ) ಯೋಗ್ಯ ಬೆಲೆ ಸಿಗುವುದನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಲು ಕೆಲ ಬೆಳೆಗಳ ಖರೀದಿಯ ನಂತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಬೆಲೆ ಘೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಲೆಯೇ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ (Minimum Support Price -MSP). ಬೆಲೆ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕಿ, ಸರ್ಕಾರವೇ ನೇರವಾಗಿ ರೈತರ ನೆರವಿಗೆಂದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಧಾವಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಇದು. ಪಡಿತರ ವಿತರಣೆ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುವ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಇದೇ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ.
ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುವುದು ಹೇಗೆ?
MSPಯನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುವಾಗ, ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲು CACP ಮೂರು ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ.
ಅವು A2, A2+FL ಮತ್ತು C2.
- A2– ಅಂದರೆ ನಿಜವಾಗಿ ಪಾವತಿಸಿದ ವೆಚ್ಚ. ‘A2’ ವೆಚ್ಚವು ರೈತ ನೇರವಾಗಿ ನಗದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳು, ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು, ಕೀಟನಾಶಕಗಳು, ಕಾರ್ಮಿಕ ವೇತನ, ಇಂಧನ, ನೀರಾವರಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾಡಿದ ಎಲ್ಲಾ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- A2+FL ಅಂದರೆ ನಿಜವಾಗಿ ಪಾವತಿಸಿದ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಪಾವತಿ ಮಾಡದ ಕುಟುಂಬ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
- C2- ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಸಮಗ್ರ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ A2+FL ಜೊತೆಗೆ ಬಾಡಿಗೆ, ಒಡೆತನದ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳದ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿ ಇರುತ್ತದೆ.
- ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಎಂ.ಎಸ್.ಸ್ವಾಮಿನಾಥನ್ ನೇತೃತ್ವದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೈತರ ಆಯೋಗವು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿರುವ ಸಿ2 ಸೂತ್ರ ಬಳಸಿ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುವುದಾದರೆ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ 50% ಲಾಭವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಎ 2+ ಎಫ್ಎಲ್ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಹೇಳಿದೆ.
- ರಾಜ್ಯ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ನಂತರ ಗ್ರಾಹಕ ವ್ಯವಹಾರ, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿತರಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಧೀನದಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತದ ಆಹಾರ ನಿಗಮ ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಜ್ಯ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಯ ಬೆಳೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
- ಎಷ್ಟು ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಇದು ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
MSP ಯ ಮಿತಿಗಳು:
- ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ (MSP) ಯ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಂದರೆ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಭತ್ತವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದ ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಿ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳ ಕೊರತೆ. ‘ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ’ (ಪಿಡಿಎಸ್) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಆಹಾರ ನಿಗಮ (ಎಫ್‌ಸಿಐ) ಯಿಂದ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಧಾನ್ಯವನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಯಾವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ಮಾಡುತ್ತದೆಯೋ, ಆ ರಾಜ್ಯಗಳ ರೈತರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕಡಿಮೆ ಖರೀದಿ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ರೈತರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಷ್ಟದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ.
- MSP ಆಧಾರಿತ ಖರೀದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳು, ಕಮಿಷನ್ ಏಜೆಂಟರು ಮತ್ತು APMC ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರೈತರಿಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
MSP ಯನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧಗೊಳಿಸಲು ಕಾರಣಗಳು:
MSPಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಬೆಲೆ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ರೈತರು: ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ, ರೈತರು ಪಡೆಯುವ ಬೆಲೆಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕೊಯ್ಲಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲಾದ ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ (MSP) ಗಿಂತ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು MSPಗೆ ಯಾವುದೇ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಭದ್ರತೆ ಇಲ್ಲದಿರುವ ಕಾರಣ ಅವರು ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿನ ವಿಷಯವಾಗಿ ಒತ್ತಾಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸೀಮಿತ ಖರೀದಿ: ಅಲ್ಲದೆ, MSP ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಜವಾದ ಖರೀದಿಯು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಗಳ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಮಾತ್ರ (ಅದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಬೆಳೆಯನ್ನು ಪಂಜಾಬ್ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಖರೀದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು 10%-20% ಆಯ್ದ ಬೇಳೆಕಾಳುಗಳು ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ಶಾಂತ ಕುಮಾರ್ ಸಮಿತಿಯ 2015 ರ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇವಲ 6% ರೈತ ಕುಟುಂಬಗಳು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ MSP ದರದಲ್ಲಿ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಭತ್ತವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
MSP ಯನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿನ ಸವಾಲುಗಳೇನು?
- ಶಾಸನಬದ್ಧ MSP ಸಮರ್ಥನೀಯವಲ್ಲ: NITI ಆಯೋಗ್‌ನಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕೃಷಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ರಮೇಶ್ ಚಂದ್ ಅವರ ನೀತಿ ಪತ್ರವು ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ಯನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವುದರ ವಿರುದ್ಧ ವಾದಿಸುತ್ತದೆ.ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಬೇಡಿಕೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಸರಕು ಅಥವಾ ಉತ್ಪನ್ನದ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕುಸಿತ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಯಾವುದೇ ನಿಗದಿತ ಪೂರ್ವ-ನಿರ್ಧರಿತ ಬೆಲೆಯು ಖಾಸಗಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳನ್ನು ದೂರ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಎಂಎಸ್‌ಪಿ ಘೋಷಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಸಮರ್ಥನೀಯವಲ್ಲ (unsustainable).
- ಗೋದಾಮುಗಳು, ಪಡಿತರ ಅಂಗಡಿಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಗಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಿಯ ಮರುಬಳಕೆ/ಸೋರಿಕೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಅವಕಾಶ.
- ವಿಲೇವಾರಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು: ಸಿರಿಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದಾದರೂ, ನೈಜರ್ ಬೀಜ, ಎಳ್ಳು ಅಥವಾ ಕುಸುಬೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿಲೇವಾರಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಹಣದುಬ್ಬರ: ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಎಂದರೆ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ, ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಬಡವರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
- ಒಂದು ವೇಳೆ ಎಂಎಸ್‌ಪಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ದರಗಳನ್ನು ಮೀರಿದರೆ, ಭಾರತದ ಕೃಷಿ ರಫ್ತುಗಳ ಮೇಲೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಕೃಷಿ ರಫ್ತು ಒಟ್ಟು ರಫ್ತು ವಸ್ತುಗಳ 11% ರಷ್ಟಿದೆ.
- ಹೆಚ್ಚಿನ MSP ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಖಾತರಿಪಡಿಸಿದರೆ ಭಾರತವು ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.’ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆ ಬೆಂಬಲ (Market Price Support -MPS)’ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಗೆ ದೇಶೀಯ ನೆರವು ನೀಡುವ ಕುರಿತು 2019 ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ವಿರುದ್ಧ ಯುಎಸ್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಗೆದ್ದಿದೆ.
- ಇದರಿಂದ ಸರ್ಕಾರದ ಬೊಕ್ಕಸಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊರೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಖಾಸಗಿ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಎಲ್ಲಾ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇತರ ವಲಯಗಳಿಂದ ಬೇಡಿಕೆ: ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ‘ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆ’ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದ, ಎಲ್ಲಾ 23 ಬೆಳೆಗಳ 100% ಖರೀದಿಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವ ಕಾನೂನು ಮಾಡಿದರೆ ಆಗ ಹಣ್ಣು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳು, ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವ ರೈತರೂ ಅದೇ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಮುಂದಿಡುತ್ತಾರೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅಡಚಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ಬ್ಯಾಂಕ್ ಠೇವಣಿ ವಿಮಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ:
(Bank deposit insurance programme)
ಸಂದರ್ಭ:
ಬ್ಯಾಂಕ್ ವೈಫಲ್ಯದಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ‘ಬ್ಯಾಂಕ್ ಠೇವಣಿ ವಿಮೆ’ (Bank Deposit Insurance) ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು 1 ಲಕ್ಷದಿಂದ 5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿರುವ ಹಣದ ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ‘ಠೇವಣಿದಾರರು ಮೊದಲು’ ಎಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಅವರು ಈ ಮಾತು ಹೇಳಿದರು.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಈ ಹಿಂದೆ, ‘ಠೇವಣಿ ವಿಮಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಯೋಜನೆ’(Deposit Insurance Credit Guarantee Scheme) ಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, 1 ಲಕ್ಷ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಠೇವಣಿಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ 1 ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಳ ‘ಬ್ಯಾಂಕ್ ಠೇವಣಿ ವಿಮಾ ಕವರ್/ ರಕ್ಷಣೆ’ (Deposit Insurance Credit Guarantee Scheme)ಇತ್ತು.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ವಿಮೆ ಮತ್ತು ಅದರ ನಿಯಂತ್ರಣ:
- ಠೇವಣಿ ವಿಮೆ (Deposit Insurance) ಯು ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಠೇವಣಿದಾರರ ಹಣಕ್ಕೆ ವಿಮಾ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿಫಲವಾದರೆ / ಮುಳುಗಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಠೇವಣಿದಾರರ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಆರ್‌ಬಿಐ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ವಿಮೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್ (Deposit Insurance and Credit Guarantee Corporation – DICGC) ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳು ಹೊಂದಿರುವ 100 ರೂಪಾಯಿಗಳ ಠೇವಣಿಗಳ ಮೇಲೆ ಡಿಐಸಿಜಿಸಿ 10 ಪೈಸೆ ಶುಲ್ಕ ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ಗೆ ವಿಮೆ ಮಾಡಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಪಾವತಿಸುವ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಅನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಪಾವತಿಸುತ್ತವೆ, ಅದರ ಯಾವುದೇ ಭಾಗವನ್ನು ಠೇವಣಿದಾರರಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಫೆಬ್ರವರಿ, 2020 ರಲ್ಲಿ DICGC ಯಿಂದ ‘ಠೇವಣಿ ವಿಮಾ ಕವರ್’ ಅನ್ನು ಕೊನೆಯದಾಗಿ ₹5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.ಅದು 1993 ರಿಂದ ₹ 1 ಲಕ್ಷ ಆಗಿತ್ತು.
ಠೇವಣಿ ವಿಮೆ- ಕವರೇಜ್:
- ಠೇವಣಿ ವಿಮೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಲ್ಲಿನ ಉಳಿತಾಯ, ಸ್ಥಿರ, ಚಾಲ್ತಿ, ಮರುಕಳಿಸುವ ಠೇವಣಿಗಳಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯಗಳು/UTಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯ, ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಹಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ವಿಫಲವಾದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಿಂದ ಠೇವಣಿದಾರರು ತಮ್ಮ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕ್ಲೈಮ್ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ:
- ಠೇವಣಿ ವಿಮೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಗ್ಯಾರಂಟಿ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ (DICGC) ನೇರವಾಗಿ ಠೇವಣಿದಾರರೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
- RBI ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ದಿವಾಳಿ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದಾಗ,ಈ ದಿವಾಳಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಅಧಿಕೃತ ಲಿಕ್ವಿಡೇಟರ್ ಅನ್ನು RBI (ಅಥವಾ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್) ನೇಮಿಸುತ್ತದೆ.
- DICGC ಕಾಯಿದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಲಿಕ್ವಿಡೇಟರ್ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ಮೂರು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಎಲ್ಲಾ ವಿಮೆದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು (ಅವರ ಬಾಕಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ) ಲಿಕ್ವಿಡೇಟರ್ ಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಈ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಎರಡು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಈ ಬಾಕಿಗಳನ್ನು ಡಿಐಸಿಜಿಸಿ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
DICGC ಕೆಳಗಿನ ರೀತಿಯ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ:
- ವಿದೇಶಿ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಠೇವಣಿ
- ಕೇಂದ್ರ/ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಠೇವಣಿ
- ಅಂತರ-ಬ್ಯಾಂಕ್ ಠೇವಣಿ
- ರಾಜ್ಯ ಸಹಕಾರ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನೊಂದಿಗೆ ರಾಜ್ಯ ಭೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಠೇವಣಿ
- ಭಾರತದ ಹೊರಗೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಠೇವಣಿಯ ಮೇಲೆ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದ ಯಾವುದೇ ಮೊತ್ತ
- ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ RBI ಯ ಪೂರ್ವಾನುಮತಿ ಯೊಂದಿಗೆ DICGC ಯಿಂದ ವಿನಾಯಿತಿ ಪಡೆದ ಯಾವುದೇ ಮೊತ್ತ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
2021 ರ ಏಷ್ಯನ್ ಪವರ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್:
(Asian Power Index for 2021)
ಏಷ್ಯನ್ ಪವರ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ 26 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳನ್ನು ಶ್ರೇಣೀಕರಿಸಿದೆ .ಈ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಸಿಡ್ನಿ ಮೂಲದ ಲೋವಿ ಸಂಸ್ಥೆ (Lowy Institute) ಯು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರದಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
- ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ 26 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 100 ರಲ್ಲಿ 37.7 ಸಮಗ್ರ ಸ್ಕೋರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಒಟ್ಟಾರೆ ಶಕ್ತಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯಂತ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ.
- 2020 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಭಾರತದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಸ್ಕೋರ್‌ನಲ್ಲಿ 2 ಅಂಕಗಳ ಕುಸಿತವಾಗಿದೆ. ಭಾರತವು 2021 ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಏಷ್ಯಾದ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಿಂದೆ ಉಳಿಯಿತು.
- 2021 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಒಟ್ಟಾರೆ ಸ್ಕೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಳಮುಖ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದ ಏಷ್ಯಾದ 18 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ಸಹ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ ಶಕ್ತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಗ್ರ 10 ದೇಶಗಳು:
- ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ.
- ಚೀನಾ
- ಜಪಾನ್
- ಭಾರತ
- ರಷ್ಯಾ
- ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ
- ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ
- ಸಿಂಗಾಪುರ
- ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ
- ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್.
ಫಿನ್ನ ನೇಕಾರ ಹಕ್ಕಿ:
(Finn’s weaver bird)
- ಫಿನ್ನ ನೇಕಾರ ಹಕ್ಕಿ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು: ಪ್ಲೋಸಿಯಸ್ ಮೆಗರ್‌ಹೈಂಚಸ್ (Ploceus megarhynchus), ಭಾರತದಲ್ಲಿ 500 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿದೆ.
- ಈ ಪಕ್ಷಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ‘ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಯೂನಿಯನ್ ಫಾರ್ ಕನ್ಸರ್ವೇಶನ್ ಆಫ್ ನೇಚರ್’ (IUCN) ನ ಕೆಂಪು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ “ಅಪಾಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಬಲ್ಲ” (Vulnerable) ಎಂದು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಈಗ “ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ” (Endangered) ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- ಈ ಪಕ್ಷಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಉತ್ತರಾಖಂಡ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ತೆರಾಯಿ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ವಿದೇಶಿಯರ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ ಎಂದರೇನು?
(What is a Foreigners tribunal?)
- ‘ವಿದೇಶಿಯರ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು, ವಿದೇಶಿಯರ (ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ) [Foreigners (Tribunals) Order]) ಆದೇಶ’ 1964 ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿಯರ ಕಾಯ್ದೆ 1946 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಅರೆ-ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಆಗಿವೆ.
- ಈ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು “ವಿದೇಶಿ” ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಂಯೋಜನೆ:‘ವಿದೇಶಿ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯ’ ಸದಸ್ಯರು ಕನಿಷ್ಠ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ವಕಾಲತ್ತು ಅನುಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 35 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಲ್ಲದ ವಯಸ್ಸಿನ ವಕೀಲರು (ಅಥವಾ) ಅಸ್ಸಾಂ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಸೇವೆಯ ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಅರೆ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಅನುಭವ ಹೊಂದಿರುವ ನಾಗರಿಕ ಸೇವಕರನ್ನು (ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯ ಶ್ರೇಣಿಗಿಂತ ಕೆಳಗಿಲ್ಲದ) ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ವಿದೇಶಿ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುವವರು ಯಾರು?
ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು (MHA) ವಿದೇಶಿಯರ (ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ) ಆದೇಶ, 1964 ಕ್ಕೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು (ಅರೆ- ನ್ಯಾಯಿಕ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳನ್ನು) ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ಈ ಮೊದಲು, ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ವಹಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
‘ವಿದೇಶಿ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳಿಗೆ’ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಹೊಂದಿರುವವರು ಯಾರು?
- ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿದ ಆದೇಶದ [ವಿದೇಶಿ (ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ) 2019] ಅನ್ವಯ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ರಾಜ್ಯ ಆಡಳಿತ ಮಾತ್ರ ಈ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಶಂಕಿತನ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಿಸಬಹುದಿತ್ತು.
[ad_2]