[ad_1]
ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ಸುಪ್ರೀಮ್ ಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈ ಕೋರ್ಟುಗಳು ದೇವಸ್ಥಾನದ ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
2. ಭಾರತದ ಲೆಕ್ಕ ನಿಯಂತ್ರಕರು ಮತ್ತು ಮಹಾಲೆಕ್ಕ ಪರಿಶೋಧಕರು.
3. ಕೇಂದ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ದಳದ (CBI) ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ.
4. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ.
5. ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ STARS ಯೋಜನೆ.
6. ವಿಶಿಷ್ಟ ಭೂ ಪ್ರದೇಶ ಗುರುತು ಸಂಖ್ಯೆ (ULPIN) ಯೋಜನೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಗತಿಗಳು:
1. ಅಡ್ಡು ಅಟಾಲ್.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಅಂಗಗಳ ನಡುವೆ ಅಧಿಕಾರ ವಿಭಜನೆ, ವಿವಾದ ಪರಿಹಾರ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು.
ಸುಪ್ರೀಮ್ ಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈ ಕೋರ್ಟುಗಳು ದೇವಸ್ಥಾನದ ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ:
(SC, HCs can’t interfere in daily temple rituals)
ಸಂದರ್ಭ:
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಿರುಮಲ ತಿರುಪತಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ರಿಟ್ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಾಡಿದ ಅವಲೋಕನಗಳು:
- ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು “ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ” ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿನ ದೈನಂದಿನ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
- ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಪುರೋಹಿತರು ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದೆಯೇ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ತನಿಖೆ ಮಾಡಬಹುದು.
- ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಆರ್ಟಿಕಲ್ 226 ಮತ್ತು 32 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ‘ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ’ ರಿಟ್ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
‘ಆರ್ಟಿಕಲ್ 32’ ಕುರಿತು:
ಸಂವಿಧಾನದ 32 ನೇ ವಿಧಿಯು (Article 32) ‘ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಪರಿಹಾರಗಳ ಹಕ್ಕನ್ನು’ ಕುರಿತು ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ III ರಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾದ ಹಕ್ಕುಗಳ ಜಾರಿಗಾಗಿ ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೇಬಿಯಸ್ ಕಾರ್ಪಸ್ (Habeas Corpus), ಮ್ಯಾಂಡಮಸ್ (Mandamus), ಪ್ರೋಹಿಬಿಷನ್ (Prohibition) ಕೋ ವಾರಂಟೊ (Quo Warranto) ಮತ್ತು ಸರ್ಷಿಯೊರರಿ (Certiorari), ಸೇರಿದಂತೆ ಸಂವಿಧಾನದ III ನೇ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಅಂದರೆ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಅಂತಹ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಅಥವಾ ಆದೇಶಗಳು ಅಥವಾ ರಿಟ್‌ಗಳು, ಯಾವುದು ಸೂಕ್ತವೋ ಅದನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.
ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳು:
- ಈ ಸಂವಿಧಾನವು ಒದಗಿಸಿದ ಹೊರತು, ಈ ಅನುಚ್ಛೇದ ದಿಂದ ಖಾತರಿಪಡಿಸಲಾದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಈ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರು ನೇರವಾಗಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅನ್ನು ಆರ್ಟಿಕಲ್ 32 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದು.
ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಬಹುದೇ?
ಸಿವಿಲ್ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ನೊಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮೊದಲ ಪರಿಹಾರವೆಂದರೆ ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, ನಂತರ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು.
- ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ನೊಂದ ವ್ಯಕ್ತಿ ನೇರವಾಗಿ ಹೈಕೋರ್ಟಿಗೆ 226 ನೇ ವಿಧಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 32 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
- ಆರ್ಟಿಕಲ್ 226, ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆರ್ಟಿಕಲ್ 32 ನಂತೆ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಆರ್ಟಿಕಲ್ 32 ರ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಾಡಿದ ಇತ್ತೀಚಿನ ಅವಲೋಕನಗಳು:
ರೋಮೇಶ್ ಥಾಪರ್ VS ಮದ್ರಾಸ್ ರಾಜ್ಯ (1950) ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಜಾರಿಗಾಗಿ 32 ನೇ ವಿಧಿಯು ‘ಖಾತ್ರಿ’ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಗಮನಿಸಿತು.
- ಈ ಅನುಚ್ಚೆದವು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ಖಾತರಿಗಾರನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು, ವಹಿಸಿಕೊಟ್ಟ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಣೆ ಕೋರುವ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ.
- ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಜಬಲ್ಪುರ VS ಎಸ್ ಎಸ್ ಶುಕ್ಲಾ (1976) ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಆರ್ಟಿಕಲ್ 32 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ನಾಗರಿಕರ ಹಕ್ಕು ರದ್ದುಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ.
ಮೊದಲು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲೂ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಬಹುದಾದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಧ್ಯಪ್ರವೇಶಿಸಬೇಕೆ ಎಂಬುದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ವಿವೇಚನೆಗೆ ಬಿಟ್ಟದ್ದು ಎಂದು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ವಿವಿಧ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ನೇಮಕಾತಿ,ವಿವಿಧ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಅಧಿಕಾರಗಳು, ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು.
ಭಾರತದ ಲೆಕ್ಕ ನಿಯಂತ್ರಕರು ಮತ್ತು ಮಹಾಲೆಕ್ಕ ಪರಿಶೋಧಕರು:
ಸಂದರ್ಭ:
ನವೆಂಬರ್ 16ರಂದು ಸಿಎಜಿ ಕಚೇರಿ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ‘ಆಡಿಟ್ ದಿವಸ್’ (Audit Diwas) ಅನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು.
‘ಭಾರತದ ಲೆಕ್ಕ ನಿಯಂತ್ರಕರು ಮತ್ತು ಮಹಾಲೆಕ್ಕ ಪರಿಶೋಧಕರು (Comptroller and Auditor General of India – CAG)’ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆರಂಭ ಮತ್ತು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ, ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗೆ ಅದು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ‘ಆಡಿಟ್ ಡೇ’ ಅನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
CAG ಕುರಿತು:
- ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಭಾಗ V ರ ಅಡಿಯ ಅಧ್ಯಾಯ V ರಲ್ಲಿ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಮತ್ತು ಆಡಿಟರ್ ಜನರಲ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (CAG) ದ ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- ಸಿಎಜಿಯನ್ನು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 148 – 151 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
- ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣದ ರಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಎರಡೂ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ಆಡಳಿತ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುವುದು ಅವರ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ನೇಮಕಾತಿ ಮತ್ತು ಅಧಿಕಾರವಧಿ:
- ಸಿಎಜಿಯನ್ನು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಹಿ ಮತ್ತು ಮುದ್ರೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಾರಂಟ್ ಮೂಲಕ ನೇಮಕ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
- ಅವರು ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಅಥವಾ 65 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ, ಯಾವುದು ಮೊದಲೋ ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.
- ಇವರ ವೇತನ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ವೇತನಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಇವರನ್ನು ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ತೆಗೆಯಬೇಕಾದರೆ ಸಂಸತ್ತಿನ ಶಿಫಾರಸಿನ ಮೇರೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
- CAG ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಭಾರತ ಸರಕಾರದ ಅಥವಾ ಒಕ್ಕೂಟದ ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧೀನದಲ್ಲಿರುವ ಯಾವುದೇ ಹುದ್ದೆಗೆ ನೇಮಕಗೊಳ್ಳಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಕರ್ತವ್ಯಗಳು:
- CAG ಭಾರತದ ಸಂಚಿತ ನಿಧಿಯಿಂದ ಮಾಡಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸಂಚಿತ ನಿಧಿಯ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- CAG ಭಾರತದ ಸಾದಿಲ್ವಾರು ನಿಧಿ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಖಾತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯದ ಸಾದಿಲ್ವಾರು ನಿಧಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಖಾತೆಯಿಂದ ಮಾಡಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ.
- CAG ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ, ಉತ್ಪಾದನೆ, ಲಾಭ ಮತ್ತು ನಷ್ಟದ ಖಾತೆಗಳು, ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಶೀಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಯಾವುದೇ ಇಲಾಖೆಯು ಹೊಂದಿರುವ ಇತರ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ.
- CAG ಸಂಬಂಧಿತ ಕಾನೂನುಗಳು ಬಯಸಿದಾಗ ಹಾಗೂ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಆದಾಯದಿಂದ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ನೆರವು ಪಡೆಯುವ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳ ಸ್ವೀಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ; ಸರ್ಕಾರಿ ಕಂಪನಿಗಳು; ಇತರ ನಿಗಮಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ.
- ಅವರು ಯಾವುದೇ ತೆರಿಗೆ ಅಥವಾ ಸುಂಕದ ನಿವ್ವಳ ಆದಾಯವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವು ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಅವರು ಸಂಸತ್ತಿನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಸಮಿತಿಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ, ಸ್ನೇಹಿತ ಮತ್ತು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
ವರದಿಗಳು:
- CAG ರವರು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಖಾತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತನ್ನ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ರಾಜ್ಯಗಳ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಕೇಂದ್ರದ ವರದಿಯನ್ನು ಸಂಸತ್ತಿನ ಎರಡೂ ಸದನಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ರಾಜಪಾಲರು ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗದಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
- ಅವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರಿಗೆ 3 ಆಡಿಟ್ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ: ವಿನಿಯೋಗ ಖಾತೆಗಳ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿ(Audit report on appropriation accounts), ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆಗಳ ಲೆಕ್ಕಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿ (audit report on finance accounts) ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಮಗಳ ಮೇಲಿನ ಲೆಕ್ಕ ಪರಿಶೋಧನಾ ವರದಿ (audit report on public undertakings).
ವಿಷಯಗಳು: ಶಾಸನಬದ್ಧ, ನಿಯಂತ್ರಕ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಅರೆ-ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು.
ಕೇಂದ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ದಳದ (CBI) ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ:
(Autonomy of CBI)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ಗೆ ‘ಕೇಂದ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ದಳವು (Central Bureau of Investigation- CBI) ಒಂದು “ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆ” (Autonomous Body) ಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ‘ನಿಯಂತ್ರಣ’ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಏನಿದು ಪ್ರಕರಣ?
- ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಸರಕಾರ ಹೂಡಿರುವ ಮೊಕದ್ದಮೆಯನ್ನು ಆಕ್ಷೇಪಿಸಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರ ಈ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳವು ‘ಸಿಬಿಐ’ ಬದಲಿಗೆ ‘ಯೂನಿಯನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ’ವನ್ನು ಪಕ್ಷಗಾರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದೆ.
- ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳವು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಹಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಐಆರ್‌ಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿ ತನಿಖೆ ನಡೆಸದಂತೆ ಸಿಬಿಐನ ಅಧಿಕಾರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಸವಾಲು ಹಾಕಿದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳವು 2018 ರಲ್ಲಿ ಸಿಬಿಐಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ತನ್ನ “ಸಾಮಾನ್ಯ ಒಪ್ಪಿಗೆ” ಯನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅವಲೋಕನಗಳು:
- ಸಿಬಿಐ ‘ದೆಹಲಿ ವಿಶೇಷ ಪೊಲೀಸ್ ಸ್ಥಾಪನೆ ಕಾಯ್ದೆ’ (DSPE) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು ಸಿಬಿಐಗೆ ಅಧಿಕಾರವಿದೆ. ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೂ ಇದಕ್ಕೂ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ.
- ‘ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಿಚಕ್ಷಣ ದಳ’ (CVC) ಕ್ಕೆ ‘ಸಿಬಿಐ’ ನ ಮೇಲೆ ಅಧೀಕ್ಷಕತ್ವವನ್ನು ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ‘ CVC ಕಾಯ್ದೆಯು (CVC Act) ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಡೆಸುವ ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಿಬಿಐ ನ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸವಾಲುಗಳು:
- ಏಜೆನ್ಸಿಯು ತನ್ನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಗೃಹ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಅನೇಕ ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಪೊಲೀಸ್ ಸೇವೆಯಿಂದ ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಏಜೆನ್ಸಿಯು ವಕೀಲರ ಸೇವೆ ಪಡೆಯಲು ಕಾನೂನು ಸಚಿವಾಲಯದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ(functional autonomy)ಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಡೆಪ್ಯುಟೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ IPS ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುವ CBI, ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯದ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
- ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನೌಕರನ ವಿರುದ್ಧ ತನಿಖೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕರಣಗಳ ತನಿಖೆಗೆ ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಲು ಸಿಬಿಐ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ.
- ಏಕೆಂದರೆ, ‘ಪೊಲೀಸ್’ ಸಂವಿಧಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಪಟ್ಟಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ‘ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಸಂಹಿತೆ’(CrPC) ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಸಿಬಿಐ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಅದು CBI ಗೆ ಪೊಲೀಸ್ ಏಜೆನ್ಸಿಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೊದಲು, ಸಿಬಿಐ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ತುಂಬಾ ತೊಡಕಿನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೆಲವು ಹಾಸ್ಯಾಸ್ಪದ ಸಂದರ್ಭಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಸಿಬಿಐ ನ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಕುರಿತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್:
1997 ರ ‘ವಿನೀತ್ ನಾರಾಯಣ್ VS ಯೂನಿಯನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ’ ಪ್ರಕರಣದ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ, ಸಿಬಿಐ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಲು ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸಿಬಿಐ ಅನ್ನು ಪಂಜರದ ಗಿಳಿ ಎಂದು ಏಕೆ ಕರೆಯಿತು?
- ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯೂರೋ ಆಫ್ ಇನ್ವೆಸ್ಟಿಗೇಷನ್ (ಸಿಬಿಐ) ನ ರಾಜಕೀಯೀಕರಣವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿದೆ.
- ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಪಾತ: ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಟೀಕೆಯು ‘ಪಂಜರದ ಗಿಳಿ’ (Caged Parrot) ತನ್ನ ಮಾಲೀಕರ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೈಲೈಟ್ ಮಾಡಿದೆ.
- ಸಿಬಿಐ ಆಡಳಿತಾರೂಢ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ‘ಕೈಗೊಂಬೆ’ (Handmaiden) ಎಂಬ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಯು ‘ಹೈ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು’ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ.
- ಡೆಪ್ಯೂಟೇಶನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಕೇಂದ್ರ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸಿಬಿಐ ಅನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಈ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳ ಭರವಸೆಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಯಾವ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ?
- ಸಮಕಾಲೀನ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಔಪಚಾರಿಕ, ಆಧುನಿಕ ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗೆ ಸಿಬಿಐ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
- ಎರಡನೇ ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣಾ ಆಯೋಗದಿಂದ (2007), CBI ನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಹೊಸ ಕಾನೂನನ್ನು ರೂಪಿಸುವಂತೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ಸಿಬಿಐನ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಯು (2007) ಸಮಯಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದೆ.
- ಸಂಸದೀಯ ಸ್ಥಾಯಿ ಸಮಿತಿಗಳ (2007 ಮತ್ತು 2008) 19 ಮತ್ತು 24 ನೇ ವರದಿಗಳಲ್ಲಿ, ಕಾನೂನಿನ ಆದೇಶ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸಿಬಿಐ ಅನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು ಸಮಯದ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- ‘ಸಿಬಿಐ’ ನ ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ‘ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ’ಯನ್ನೂ ಸರಕಾರ ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಬೇಕು.
- CBI ಮತ್ತು ಇತರ ಫೆಡರಲ್ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಮತ್ತು ಆಡಿಟರ್ ಜನರಲ್ ಅವರು ಅನುಭವಿಸುವ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದನ್ನು ಸಹ ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಮತ್ತು ಆಡಿಟರ್ ಜನರಲ್ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
- ಸಿಬಿಐ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಹೊಸ ಸಿಬಿಐ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಬೇಕು. ಹೊಸ ಕಾಯಿದೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವೇಳೆ ಸರ್ಕಾರವು ಸಿಬಿಐನ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡಿದರೆ ಅದನ್ನು ‘ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಷನ್’ಗೆ ಒಳಪಡಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡಬೇಕು.
- ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮುಂದೆ ಮಂಡಿಸಲಾದ ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ತಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಡೆಪ್ಯುಟೇಶನ್ ಮತ್ತು ಹಠಾತ್ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕಿರುಕುಳ ಅನುಭವಿಸಬಾರದು ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಿಬಿಐ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮೀಸಲಾದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಕೇಡರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕು.
- ಫೆಡರಲ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಮತ್ತು ಗುಪ್ತಚರ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಮೇಲೆ ಉತ್ತಮ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು,ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ಸಂಸದೀಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯು ಸಂಭವನೀಯ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅದರ ರಾಜಕೀಯ ದುರುಪಯೋಗದ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳವಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಸರಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಡಚಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ (NRC):
(National Register of Citizens -NRC)
ಸಂದರ್ಭ:
ಅಸ್ಸಾಂನ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ’ (National Register of Citizens – NRC) ಯ ಅಂತಿಮ ಕರಡು ಪ್ರತಿಯಲ್ಲಿ, ಕೇವಲ ಒಂದು ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಂಕಿತ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಯಾ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಅಸ್ಸಾಂ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಗಸ್ಟ್ 31, 2019 ರಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾದ ಅಂತಿಮ ಕರಡು ಪ್ರತಿಯಲ್ಲಿ, 3.29 ಕೋಟಿ ಅರ್ಜಿದಾರರಲ್ಲಿ 19 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ’ (NRC) ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪಟ್ಟಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು ₹ 1,220 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಸ್ತುತ ರೂಪದಲ್ಲಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ’ ಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ನವೀಕರಿಸಿದ ನಾಗರಿಕರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 30% ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ 10% ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸುವಂತೆ ಕೇಳಿದೆ.
- ಅಸ್ಸಾಂ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ, 1951 ರ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕ ನೋಂದಣಿ’ ಯನ್ನು ನವೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಒಟ್ಟು 3.30 ಕೋಟಿ ಅರ್ಜಿದಾರರಲ್ಲಿ 19 ಲಕ್ಷ ಅರ್ಜಿದಾರರು ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕ ನೋಂದಣಿ’ (National Register of Citizens- NRC) ಯ ನವೀಕರಿಸಿದ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರಗುಳಿದಿದ್ದಾರೆ.
‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕ ನೋಂದಣಿ’ ಎಂದರೇನು?
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕ ನೋಂದಣಿ (NRC) ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕರ ಅಧಿಕೃತ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. ‘ಪೌರತ್ವ ಕಾಯ್ದೆ, 1955 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದ ನಾಗರಿಕರಾಗಿ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದ ಎಲ್ಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವಿವರಗಳನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- 1951 ರ ಜನಗಣತಿಯ ನಂತರ ಈ ರಿಜಿಸ್ಟರ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲು ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರ ನಂತರ, ಇದನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಇದನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಇತರ ಪಕ್ಕದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ವಲಸೆಯ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು, NRC ನವೀಕರಣವನ್ನು ಪೌರತ್ವ ಕಾಯ್ದೆ, 1955 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಲಾದ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.
- ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ತಜ್ಞರು ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ (NRC) ಲಕ್ಷಾಂತರ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ದೇಶರಹಿತರನ್ನಾಗಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕ ನೋಂದಣಿ’:
ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಅಸ್ಸಾಂ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಅಂತಹ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ NRC ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ‘ಆಲ್ ಅಸ್ಸಾಂ ಸ್ಟೂಡೆಂಟ್ಸ್ ಯೂನಿಯನ್’ (AASU) ಮತ್ತು ‘Akhil Asom Gana Sangram Parishad’ (AAGSP) ನಡುವೆ 1985 ರಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಮಾಡಿದ ‘1985 ರ ಅಸ್ಸಾಂ ಒಪ್ಪಂದ’ (Assam Accord of 1985) ದ ನಂತರ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.ಈ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ, ವಿದೇಶಿ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು, ಮತಚಲಾವಣೆಯ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡದಿರಲು ಮತ್ತು ಗಡೀಪಾರು ಮಾಡಲು ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಹಾಕಲಾಗಿದೆ.
ಅಸ್ಸಾಂನಲ್ಲಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕ ನೋಂದಣಿ’ ನವೀಕರಿಸಲು ಕಾರಣಗಳೇನು?
2014 ರಲ್ಲಿ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ಪೌರತ್ವ ಕಾಯ್ದೆ, 1955 ಮತ್ತು ಪೌರತ್ವ ನಿಯಮಗಳು, 2003 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಅಸ್ಸಾಂನ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕ ನೋಂದಣಿ’ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿತು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 2015 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು:
- 2018 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಸ್ಸಾಂನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ (NRC) ಕರಡು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಹೊರಗುಳಿದಿದ್ದಾರೆ.
- ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶದ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಕರಡು NRC ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರಗುಳಿದವರು ‘ಹಕ್ಕುಗಳ’ (ತಮ್ಮನ್ನು NRC ಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು) ಮತ್ತು ‘ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳು’ (ಬೇರೆಯವರ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ಆಕ್ಷೇಪಿಸಲು) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ವಿಚಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಬಯೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. .
- 2018 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರಗುಳಿದ 27 ಲಕ್ಷ ಜನರು ತಮ್ಮ ಬಯೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಈ ಪೈಕಿ ಕೇವಲ 8 ಲಕ್ಷ ಜನರು 2019 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಕರಡು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ 8 ಲಕ್ಷ ಜನರು ಆಧಾರ್ ಪಡೆಯಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲಾದ ಆಧಾರ್ ನಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.
- ಯಾವುದೇ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಮತ್ತು ‘ಆಧಾರ್’ ಆಧಾರಿತ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ, ಈ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅಪಾರ ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
- ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ’ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ’ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ನವೀಕರಿಸಿದ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾದ ಈ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ‘ಆಧಾರ್ ಸಂಖ್ಯೆ’ ನೀಡುವುದನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ತಡೆಹಿಡಿದಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವಲಯ / ಸೇವೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳು.
ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ STARS ಯೋಜನೆ:
(World Bank’s STARS project)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೆರವಿನ STARS ಯೋಜನೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
STARS ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಕುರಿತು:
STARS ನ ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು (ರಾಜ್ಯಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಬೋಧನೆ-ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದು- STARS).(Strengthening Teaching-Learning and Results for States Program- STARS).
- STARS ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷರತಾ ಇಲಾಖೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯ (Ministry of Education- MOE) ದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು.
- ಇದು ಆರು ಭಾರತೀಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ ಬೆಂಬಲಿತ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ.
- ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಆರು ರಾಜ್ಯಗಳೆಂದರೆ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಕೇರಳ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನ.
- ಈ ಯೋಜನೆಯು 1.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ 10 ಮಿಲಿಯನ್ ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು 250 ಮಿಲಿಯನ್ ಶಾಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು (6 ರಿಂದ 17 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರು) ಪ್ರಯೋಜನ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸುಧಾರಣಾ ಉಪಕ್ರಮಗಳು:
- ಶಾಲಾ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಟ್ಟದ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯ, ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಉಪಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಸೇವೆಗಳ ವಿತರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವುದು.
- ಕಲಿಕೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಉತ್ತಮ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆ; ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಸೇರ್ಪಡೆಗಾಗಿ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪೋಷಕರ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿ; ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನ ಕೊಡಿ.
- ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನು ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸುವುದು.
- ಭಾರತದ ಮಾನವ ಬಂಡವಾಳದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅವರ ಅರಿವಿನ, ಸಾಮಾಜಿಕ-ನಡವಳಿಕೆಯ ಮತ್ತು ಭಾಷಾ ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ತರಗತಿಗಳ (1 ರಿಂದ 3 ನೇ ತರಗತಿ) ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದು.
ಯೋಜನೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಘಟಕಗಳು:
ಆಕಸ್ಮಿಕ ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಘಟಕ (CERC):
STARS ಯೋಜನೆಯು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಘಟಕದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಕಸ್ಮಿಕ ತುರ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಘಟಕವನ್ನು (Contingency Emergency Response Component- CERC) ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಅದು ಯಾವುದೇ ನೈಸರ್ಗಿಕ, ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ವಿಪತ್ತುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ವಾಗಿರುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಶಾಲೆ ಮುಚ್ಚುವಿಕೆ/ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ನಷ್ಟ, ಅಸಮರ್ಪಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ದೂರಸ್ಥ ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬಳಕೆಯಂತಹ ಕಲಿಕೆಯ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಇವು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
- CERC ಘಟಕವು ಹಣಕಾಸಿನ ತ್ವರಿತ ಮರು ವರ್ಗೀಕರಣ ಮತ್ತು ಸುಗಮ ಹಣಕಾಸು ವಿನಂತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಪರಖ್ (PARAKH):
ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ, PARAKH ಅನ್ನು (ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ, ವಿಮರ್ಶೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಜ್ಞಾನದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ- PARAKH. Performance Assessment, Review, and Analysis of Knowledge for Holistic Development- PARAKH) ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ.
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ 2020 ರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿರುವ, ಕೇಂದ್ರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ‘ಪರಾಖ್’ ಒಂದು ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಶಾಲಾ ಮಂಡಳಿಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಾಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ.
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಮಾಣಿತ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಇದು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಸರಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಡಚಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ವಿಶಿಷ್ಟ ಭೂಪ್ರದೇಶ ಗುರುತು ಸಂಖ್ಯೆ (ULPIN) ಯೋಜನೆ:
(Unique Land Parcel Identification Number (ULPIN) scheme)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜಧಾನಿಯ ‘ಇಂಡಿಯಾ ಹ್ಯಾಬಿಟೇಟ್ ಸೆಂಟರ್’ ನಲ್ಲಿ ‘ಭೂಮಿ ಸಂವಾದ’ – ಡಿಜಿಟಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಭೂದಾಖಲೆಗಳ ಆಧುನೀಕರಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ (Digital India Land Record Modernisation Programme) ದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
- ವಿಶಿಷ್ಟ ಭೂಪ್ರದೇಶ ಗುರುತು ಸಂಖ್ಯೆಗಳ (Unique Land Parcel Identification Numbers – ULPIN) ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ‘ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ಸಚಿವರು’ ಅದನ್ನು ಪ್ಲಾಟ್‌ನ (ಭೂಮಿಯ) ಆಧಾರ್ ಸಂಖ್ಯೆಯಂತೆಯೇ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು.
- ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಭೂ-ಪ್ರದೇಶದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ಲಾಟ್‌ಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಹೇಳಿದ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಈ ಯೋಜನೆಯ ಕುರಿತು:
- ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಮೀನಿನ ತುಣುಕುಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಭೂ ಭಾಗಗಳಿಗೆ 14-ಅಂಕಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುರುತಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಇದನ್ನು “ಭೂಮಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಆಧಾರ್” (the Aadhaar for land) ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ – ಇದು ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟ ಭೂಮಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಅನನ್ಯವಾಗಿ ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೂ ವಂಚನೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಭೂದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗ್ರಾಮೀಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಭೂ ದಾಖಲೆಗಳ ವಂಚನೆಯನ್ನು ಆಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ತಡೆಗಟ್ಟುತ್ತದೆ.
- ಈ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯು ಭೂ ಭಾಗದ ಅಥವಾ ಜಮೀನಿನ ತುಣುಕಿನ ರೇಖಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಕ್ಷಾಂಶವನ್ನು ಆಧರಿಸಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ವಿವರವಾದ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಭೌಗೋಳಿಕ-ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಕ್ಯಾಡಾಸ್ಟ್ರಲ್ ನಕ್ಷೆಗಳ (cadastral maps) (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲು ಭೂಮಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ, ಮೌಲ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸುವ) ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
ವಿಶಿಷ್ಟ ಭೂಪ್ರದೇಶ ಗುರುತು ಸಂಖ್ಯೆ ULPIN ನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಬಹುಸಂಖ್ಯೆಯವು. ಮಾಹಿತಿಯ ಏಕೈಕ ಮೂಲವು ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ದೃಢಿಕರಿಸಬಲ್ಲದು ಮತ್ತು ಅದು ಸಂಶಯಾಸ್ಪದ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಇದು ಸರ್ಕಾರಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕಳಪೆ ಭೂ ವ್ಯವಹಾರದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ಅಡ್ಡು ಅಟಾಲ್:
(Addu Atoll)
- ಇದು ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್ ನಲ್ಲಿದೆ.
- ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಅದರ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಸ್ಥಳದ ಜೊತೆಗೆ, ದ್ವೀಪಸಮೂಹದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ ಈ ಅಡ್ಡು, ಮತ್ತು 30,000 ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿರಲು ಕಾರಣ?
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ,ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಸೊಲಿಹ್ ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್ ತನ್ನ ದಕ್ಷಿಣ ಆಡ್ಡು ಅಟಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ದೂತಾವಾಸವನ್ನು ತೆರೆಯುವ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
[ad_2]