[ad_1]
ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 1:
1. ರಾಜಸ್ಥಾನದ ವಿವಾಹ ನೋಂದಣಿ ಮಸೂದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ಕಾಲಪಾನಿ ವಿವಾದ
2. IAEA ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ 20% ಹೆಚ್ಚು ಸಮೃದ್ಧಿಕರಿಸಿದ ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸುತ್ತಿರುವ ಇರಾನ್.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಘ.
2. ಸ್ಟಬಲ್ ಬರ್ನಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಜೈವಿಕ ಡಿಕಂಪೋಸರ್.
3. ಪಶು ಆಹಾರವಾಗಿ ಭತ್ತದ ಒಣ ಹುಲ್ಲು: ಪಂಜಾಬ್ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
1. ಹಾಟ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್.
2. ತೇಜಸ್ವಿನಿ ಉಪಕ್ರಮ
3. ಲುಖಾ ನದಿ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 1
ವಿಷಯಗಳು: ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಸಂಘಟನೆಯ ಪಾತ್ರ, ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಬಡತನ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ನಗರೀಕರಣ, ಅವುಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳು.
ರಾಜಸ್ಥಾನದ ವಿವಾಹ ನೋಂದಣಿ ಮಸೂದೆ:
(Rajasthan’s marriage registration Bill)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರವು ‘ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕಡ್ಡಾಯ ವಿವಾಹ ನೋಂದಣಿಗಳ ತಿದ್ದುಪಡಿ ವಿಧೇಯಕ, 2021’ (Rajasthan Compulsory Registrations of Marriage Amendment Bill, 2021) ಅನ್ನು ಬಹಳ ಟೀಕೆಗಳ ನಂತರ ಹಿಂಪಡೆದಿದೆ. ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಕರ ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸುವ ನಿಬಂಧನೆಗಾಗಿ ಮಸೂದೆಯು ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಿತ್ತು.
ಮಸೂದೆಯ ಮುಖ್ಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳು:
- ವಿವಾಹ ನೋಂದಣಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ನೇಮಕಾತಿ ಮತ್ತು ವಿವಾಹ ನೆರವೇರಿಸುವ ಎರಡು ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ವಿವಾಹ ‘ನೋಂದಣಿ’ ಗಾಗಿ ಜ್ಞಾಪನ ಪತ್ರವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವ “ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕಡ್ಡಾಯ ನೋಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ, 2009” ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 5 ಮತ್ತು 8 ಕ್ಕೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತರಲು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಕೋರಲಾಗಿದೆ.
- ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿದ ಮಸೂದೆಯು 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ತಮ್ಮ ವಿವಾಹ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸ್ವಯಂ-ಒದಗಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳು:
ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ, ‘ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕಡ್ಡಾಯ ವಿವಾಹ ನೋಂದಣಿ ಕಾಯ್ದೆ, 2009’ ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 8 ಅನ್ನು “ಜ್ಞಾಪಕ ಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಕರ್ತವ್ಯ” ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿರುವ ಮೂಲಭೂತ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ವಧು ಮತ್ತು ವರನ ವಯಸ್ಸು 21 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೆ 30 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಕಾಯಿದೆಯಲ್ಲಿ, ‘ವಯಸ್ಸಿನ ಮಾನದಂಡಗಳು’ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮದುವೆಯನ್ನು ವಧು ಮತ್ತು ವರರ ಪೋಷಕರು ನೋಂದಾಯಿಸ ಬೇಕಿತ್ತು.
- ಕಾಯಿದೆಯ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿದ ಆವೃತ್ತಿಯು ವಧು ಮತ್ತು ವರನ ವಯಸ್ಸು ಕ್ರಮವಾಗಿ 21 ವರ್ಷ ಮತ್ತು 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೆ, ಅವರ ಪೋಷಕರು ಮದುವೆಯಾದ 30 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.
ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ:
ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿಯೊಂದಿಗೆ ಮದುವೆಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ವಯಸ್ಸು ‘ಕೇಂದ್ರ ಕಾನೂನು’ಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ವಾದಿಸುತ್ತದೆ. ‘ಕೇಂದ್ರೀಯ ಕಾನೂನು’ ಮದುವೆಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ವಯಸ್ಸನ್ನು ಹುಡುಗಿಗೆ 18 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಹುಡುಗನಿಗೆ 21 ವರ್ಷ ಎಂದು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
- ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅಂತಹ ವಿವಾಹಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಂತ್ರಸ್ತರನ್ನು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಧವೆಯರನ್ನು ತಲುಪಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಈ ಕ್ರಮದ ಪರಿಣಾಮಗಳು:
- ‘ರಾಜಸ್ಥಾನ ಕಡ್ಡಾಯ ವಿವಾಹ ನೋಂದಣಿ ತಿದ್ದುಪಡಿ ವಿಧೇಯಕ’ ಅಂಗೀಕಾರವಾದರೆ, ಅದು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ‘ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ’ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ’ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನಿಷ್ಟ’ಕ್ಕೆ ಕಾನೂನು ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ‘ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ’ಗಳನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸುವುದು ಅಂತಹ ವಿವಾಹಗಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಹೇಳುವಂತೆ, ಸರ್ಕಾರದ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ‘ಮದುವೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ’ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ವಿವಾಹವನ್ನು ನಂತರ ರದ್ದುಪಡಿಸಲು ಅಡ್ಡಿಯಾಗಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ‘ಮದುವೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ‘ಮದುವೆ’ ರದ್ದು ಮಾಡದಿರಲು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ, 2006 ರಲ್ಲಿ ‘ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ನಿಷೇಧ’ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ‘ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ’ವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು.
- 2015-16ನೇ ಸಾಲಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಟುಂಬ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷೆ (NFHS) ದತ್ತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಕಾನೂನಿನಿಂದಾಗಿ ಬಾಲ್ಯವಿವಾಹದ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಭಾರತ ಮತ್ತು ನೆರೆಹೊರೆಯ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಅದರ ಸಂಬಂಧಗಳು.
ಕಾಲಪಾನಿ ವಿವಾದ:
(Kalapani Dispute)
ಸಂದರ್ಭ:
ನೇಪಾಳದ ಮಾಜಿ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವರು ನೀಡಿದ ಹೇಳಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ನೇಪಾಳದ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ‘ಕಲಾಪಾನಿ’ ನೇಪಾಳದ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಒಮ್ಮತವಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಭಾರತ ಈ ಹಕ್ಕನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದೆ.
‘ಕಾಲಪಾನಿ’ಯ ಸ್ಥಳ:
‘ಕಾಲಪಾನಿ’ ಪ್ರದೇಶವು (Kalapani) ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ಪಿಥೋರಘರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪೂರ್ವ ತುದಿಯಲ್ಲಿದೆ.
- ಇದು ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಟಿಬೆಟ್ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ನೇಪಾಳದೊಂದಿಗೆ ಗಡಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ.
- ಇದು ಲಿಂಪಿಯಾಧುರ ಮತ್ತು ಲಿಪುಲೇಖ್ ನಡುವೆ ಇದೆ.
- ‘ಕಲಾಪಾನಿ ಪ್ರದೇಶ’ವು ನೇಪಾಳ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ನಡುವಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಿವಾದವಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಎತ್ತರದ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 37,000 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
‘ಕಾಲಾಪಾನಿ ಪ್ರದೇಶ’ದ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣ:
ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಭಾರತದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದೆ ಆದರೆ ನೇಪಾಳವು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ.
ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ:
‘ಕಾಲಾಪಾನಿ ಕ್ಷೇತ್ರ’ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಅದರ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ‘ಕಾಳಿ ನದಿ’ ಯಿಂದ ಬಂದಿದೆ.ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ನೇಪಾಳದ ಹಕ್ಕು ಈ ನದಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. 1814-16 ರಲ್ಲಿ ‘ಗೂರ್ಖಾ ಯುದ್ಧ’ / ‘ಆಂಗ್ಲೋ-ನೇಪಾಳ ಯುದ್ಧ’ದ ನಂತರ, ಕಾಠ್ಮಂಡುವಿನ ಗೂರ್ಖಾ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಮತ್ತು ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯ ನಡುವೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ’ ಸುಗೌಲಿ ಒಪ್ಪಂದ’ದಲ್ಲಿ ‘ಕಾಳಿ ನದಿ’ ನೇಪಾಳದ ಗಡಿಯಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು. ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು 1816 ರಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು.
- ಒಪ್ಪಂದದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ನೇಪಾಳವು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಕುಮಾವುನ್-ಗರ್ವಾಲ್ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಂ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಯಿತು.
- ಒಪ್ಪಂದದ 5 ನೇ ವಿಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ನೇಪಾಳದ ರಾಜನು ಕಾಳಿ ನದಿಯ ಪಶ್ಚಿಮದ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲಿನ ತನ್ನ ಹಕ್ಕನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದನು. ಕಾಳಿ ನದಿಯು ಎತ್ತರದ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ವಿಶಾಲವಾದ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.
- ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಕಾಳಿ ನದಿಯ ಪೂರ್ವದ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ನೇಪಾಳದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದರು.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು:
- ನೇಪಾಳದ ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ, ಕಾಳಿ ನದಿಯ ಪೂರ್ವ ಪ್ರದೇಶದ ಆರಂಭವನ್ನು ನದಿಯ ಮೂಲದಿಂದ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ನದಿಯ ಮೂಲವು ‘ಲಿಂಪಿಯಧುರ’ ಬಳಿಯ ಪರ್ವತಗಳಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ನದಿಯ ಉಳಿದ ಹರಿವಿನ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.
- ಲಿಂಪಿಯಾಧುರದಿಂದ ಹರಿಯುವ ನದಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೊಳೆಯ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಇರುವ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶವು ತಮಗೇ ಸೇರಿದೆ ಎಂದು ನೇಪಾಳ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ.
- ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಭಾರತವು ಕಾಲಪಾಣಿಯಿಂದ ತನ್ನ ಗಡಿ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಕಾರಣ ನದಿಯು ಇಲ್ಲಿಂದ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಭಾರತದ ವಾದವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ:
- ಕೆಲ ಸಮಯದ ಹಿಂದೆ, ಪರಿಷ್ಕೃತ ಅಧಿಕೃತ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೇಪಾಳವು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಾಳಿ ನದಿಯ ಮೂಲವಾದ ಲಿಂಪಿಯಧುರದಿಂದ ಕಾಲಪಾಣಿ ಮತ್ತು ತ್ರಿಭುಜ ಪ್ರದೇಶದ ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಲಿಪುಲೇಖ್ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
- ಕಳೆದ ವರ್ಷ ನೇಪಾಳದ ಪ್ರಧಾನಿ ಕೆ.ಪಿ. ಶರ್ಮಾ ಒಲಿ ಈ ನಕ್ಷೆಗೆ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಲು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ಸಹ ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು.
- ಭಾರತೀಯ ವೀಕ್ಷಕರು ಹೇಳುವಂತೆ ನೇಪಾಳ ಸರ್ಕಾರದ ಈ ಕ್ರಮವು ‘ಕಾಲಪಾನಿ ಸಮಸ್ಯೆಯ’ ಯಾವುದೇ ಭವಿಷ್ಯದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಬಹುತೇಕ ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾಪಕ್ಕೆ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಖಾತರಿಯು ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಠ್ಮಂಡುವಿನ ನಿಲುವನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಅನಿವಾಸಿ ಭಾರತೀಯರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ದೇಶಗಳ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯದ ಪರಿಣಾಮಗಳು.
IAEA ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ 20% ಹೆಚ್ಚು ಸಮೃದ್ಧಿಕರಿಸಿದ ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸುತ್ತಿರುವ ಇರಾನ್.
(Iran makes more 20% enriched uranium than watchdog reported)
ಸಂದರ್ಭ:
ಕಳೆದ ತಿಂಗಳು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪರಮಾಣು ಕಾವಲು ಸಂಸ್ಥೆ(U.N. nuclear watchdog) ಯಾದ IAEA ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ವರದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ,ಇರಾನ್ 120 ಕಿಲೋಗ್ರಾಂಗಳಿಗಿಂತ ಅಧಿಕ (265 ಪೌಂಡ್) 20% ಸಮೃದ್ಧಿಕರಿಸಿದ ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಣುಶಕ್ತಿ ಸಂಸ್ಥೆ (ಐಎಇಎ) ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇರಾನ್‌ನ ಯುರೇನಿಯಂ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 84.3 ಕೆಜಿ (185 ಪೌಂಡ್) ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು 20%ವರೆಗಿನ ಬಿರುಕು ಶುದ್ಧತೆಯೊಂದಿಗೆ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಇದರ ಪರಿಮಾಣ ಸುಮಾರು 62.8 ಕೆಜಿ (138 ಪೌಂಡ್) ಆಗಿತ್ತು.
ಜಂಟಿ ಸಮಗ್ರ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆ(JCPOA) ಯ ಕುರಿತು:
ಇದನ್ನು,ಇರಾನ್ ಪರಮಾಣು ಒಪ್ಪಂದ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಒಪ್ಪಂದ, ಅಂದರೆ ‘ಜಂಟಿ ಸಮಗ್ರ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆ’, 2013 ರಿಂದ 2015 ರವರೆಗೆ ಇರಾನ್ ಮತ್ತು ಪಿ 5 + 1 (ಚೀನಾ, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ರಷ್ಯಾ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್) ನಡುವಿನ ಸುದೀರ್ಘ ಮಾತುಕತೆಗಳ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ.
- 2015 ರಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಮಾಡಲಾದ ಪರಮಾಣು ಒಪ್ಪಂದದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಾನ್ ತನ್ನ ಪರಮಾಣು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಿದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ನೀಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಉದ್ದೇಶ ಇರಾನ್ ಪರಮಾಣು ಬಾಂಬನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದಂತೆ ತಡೆಯುವುದಾಗಿದೆ.
- ಜಂಟಿ ಸಮಗ್ರ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆ (JCPOA) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಟೆಹ್ರಾನ್ ಮಧ್ಯಮ-ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸಿದ ಯುರೇನಿಯಂನ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ, ಕಡಿಮೆ-ಸಮೃದ್ಧ ಯುರೇನಿಯಂನ ಶೇಖರಣೆಯನ್ನು 98% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ 13 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಅನಿಲ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು.
- ಒಪ್ಪಂದದ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಜಂಟಿ ಆಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
- ಅಮೆರಿಕಾದ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಜೆ. ಟ್ರಂಪ್ ಅವರು 2018 ರಲ್ಲಿ ಇರಾನ್ ನೊಂದಿಗಿನ (ಜಂಟಿ ಸಮಗ್ರ ಕ್ರಿಯಾಯೋಜನೆ- JCPOA) ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದರು ಆದರೆ ಬ್ರಿಟನ್, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಜರ್ಮನಿ, ಚೀನಾ ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿವೆ.
- ವಿಶ್ವ ಶಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗಿನ ಈ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ, ಇರಾನ್ ತನ್ನ ಸಂಶೋಧನಾ ರಿಯಾಕ್ಟರ್‌ಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ 20% ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸಿದ ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಈ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ಇತರ ದೇಶಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡವು.
- ಪರಮಾಣು ಒಪ್ಪಂದದ ನಿಯಮಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಇರಾನ್ ತನ್ನ ಸಂಶೋಧನಾ ರಿಯಾಕ್ಟರ್ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, 3.67% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಮೃದ್ಧ ಯುರೇನಿಯಂ ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಭಾರತಕ್ಕೆ ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಮಹತ್ವ:
- ಇರಾನ್ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಚಬಹಾರ್ ಬಂದರು, ಬಂದರ್ ಅಬ್ಬಾಸ್ ಬಂದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಇತರ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿನ ಭಾರತದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಬಹುದು.
- ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಗ್ವಾದರ್ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಟಸ್ಥಗೊಳಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಯುಎಸ್ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧಗಳ ಪುನಃ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಇರಾನ್‌ನಿಂದ ಅಗ್ಗದ ದರದಲ್ಲಿ ತೈಲವನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಮತ್ತು ಇಂಧನ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಯುರೇನಿಯಂ ಪುಷ್ಟೀಕರಣದ ಗುರಿ ಏನು?
ಅಪರೂಪದ ವಿಕಿರಣಶೀಲ ಐಸೊಟೋಪ್ ಆದ ‘U -235’ ಯುರೇನಿಯಂನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಪುಷ್ಟೀಕರಣ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪರಮಾಣು ರಿಯಾಕ್ಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಇಂಧನವಾಗಿ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುಷ್ಟೀಕರಣ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪರಮಾಣು ಬಾಂಬ್‌ಗಳಿಗೆ ಇಂಧನವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು.
ಯುರೇನಿಯಂ ಪುಷ್ಟೀಕರಣವು U-235 ರ ಶೇಕಡಾವಾರು ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿಗಳು (Centrifuges) ಒಂದು ರೀತಿಯ ಸಂಸ್ಕರಿಸದ ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿಸುವ ಯಂತ್ರಗಳಾಗಿವೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರಾನ್ ಹೊಂದಿರುವ ಸಮೃದ್ಧಿಕರಿಸಿದ ಯುರೇನಿಯಂ ಪ್ರಮಾಣ ಎಷ್ಟು?
ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪರಮಾಣು-ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಅಂಗವಾದ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಣುಶಕ್ತಿ ಇಂಧನ ಸಂಸ್ಥೆಯ (the International Atomic Energy Agency) ಪ್ರಕಾರ, ಫೆಬ್ರವರಿ ತಿಂಗಳ ವೇಳೆಗೆ ಇರಾನ್ 2,967.8 ಕಿಲೋಗ್ರಾಂಗಳಷ್ಟು ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆ. ಇದು ಪರಮಾಣು ಒಪ್ಪಂದದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಮಿತಿಯ ಸುಮಾರು 14 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ದರ್ಜೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿದರೆ, ಮೂರು ಪರಮಾಣು ಬಾಂಬುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
ಅಲ್ಲದೆ, ಈ ದಾಸ್ತಾನು,20 ಪ್ರತಿಶತದವರೆಗೆ ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸಿದ, 17.6 ಕೆಜಿ ಯಷ್ಟು ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೂ, ಈ ರೀತಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಪರಮಾಣು ಒಪ್ಪಂದದಡಿ 2030 ರ ವರೆಗೆ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ, ಇರಾನ್ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಮೃದ್ಧ ಯುರೇನಿಯಂ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರಲು ಕಾರಣವೇನು?
ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡೊನಾಲ್ಡ್ ಜೆ. ಟ್ರಂಪ್ ಅವರು 2018 ರಲ್ಲಿ ಇರಾನ್ ನೊಂದಿಗಿನ (ಜಂಟಿ ಸಮಗ್ರ ಕ್ರಿಯಾಯೋಜನೆ- JCPOA) ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ಇರಾನ್ ಮೇಲೆ ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ದಂಡನೆ ಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಿದ ನಂತರ, ಪ್ರತೀಕಾರದ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಇರಾನ್ ಈ ಒಪ್ಪಂದದಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯಿತು – ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಯುರೇನಿಯಂ ಪೂರೈಕೆಯಲ್ಲಿ 3.67 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಮಾಡಿತು, ಯುರೇನಿಯಂ ಶುದ್ಧತೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಶೇಕಡಾ 20 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪರಮಾಣು ತಾಣಗಳಿಗೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತನಿಖಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಶ್ಚರ್ಯದ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ಇರಾನ್ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದಾದ ಕ್ರಮಗಳು ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತದ ಚಿಂತೆಯ ವಿಷಯವೇನು?
60 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಪುಷ್ಟೀಕರಣದ ಮಟ್ಟವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿಸುವ ಸಂಗತಿ ಎಂದರೆ ‘ಪುಷ್ಟೀಕರಣದ ಟ್ರಿಕಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ’, ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶುದ್ಧತೆಯ ಮಟ್ಟವು ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ, ಪುಷ್ಟೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಕೇಂದ್ರಾಪಗಾಮಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, 90 ಪ್ರತಿಶತ ಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು 20 ಪ್ರತಿಶತ ಶುದ್ಧತೆಯ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಪುಷ್ಟೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಸುಲಭ, ಮತ್ತು 60 ಪ್ರತಿಶತ ಶುದ್ಧತೆಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಘ.
(Indian Space Association)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿಯವರಿಂದ ‘ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ’ (Indian Space Association – ISpA) ಯನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
- ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಘವು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ಉಪಗ್ರಹ ಕಂಪನಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ಯಮ ಸಂಘವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಗುರಿ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳು:
- ‘ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ’ (ISpA) ಯ ಉದ್ದೇಶವು ಭಾರತೀಯ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ‘ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉದ್ಯಮ’ಕ್ಕೆ ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉದ್ಯಮದ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಲುದಾರರು ದೇಶವನ್ನು ಸ್ವಾವಲಂಬಿ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉದ್ಯಮ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಜಾಗತಿಕ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರನ್ನಾಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- ISPA ಭಾರತವನ್ನು ಆತ್ಮನಿರ್ಭರ ಮಾಡುವ ಭಾರತದ ಸರ್ಕಾರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಮನುಕುಲದ ಮುಂದಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಗಡಿಯಾಗಿ ವೇಗವಾಗಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿರುವ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ರಚನೆ / ಸದಸ್ಯರು:
ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಘವನ್ನು (ISpA) ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಮತ್ತು ಉಪಗ್ರಹ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಿತ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ದೇಶೀಯ ಹಾಗೂ ಜಾಗತಿಕ ಕಂಪನಿಗಳು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.
- ISPA ನ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಲಾರ್ಸೆನ್ ಮತ್ತು ಟೂಬ್ರೊ, ನೆಲ್ಕೊ (ಟಾಟಾ ಗ್ರೂಪ್), ಒನ್‌ವೆಬ್, ಭಾರತಿ ಏರ್‌ಟೆಲ್, ಮ್ಯಾಪ್ ಮೈ ಇಂಡಿಯಾ, ವಾಲ್‌ಚಂದನಗರ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ಆಲ್ಫಾ ಡಿಸೈನ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಸೇರಿವೆ.
- ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಗೋದ್ರೆಜ್, ಹ್ಯೂಸ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಅಜಿಸ್ತ-ಬಿಎಸ್‌ಟಿ ಏರೋಸ್ಪೇಸ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಅನಂತ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಬಿಇಎಲ್, ಸೆಂಟಮ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್, ಮ್ಯಾಕ್ಸರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಸೇರಿವೆ.
ಕಾರ್ಯಗಳು:
- ‘ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ’ (ISpA) ಯ ಕಾರ್ಯವು ಸರ್ಕಾರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ನೀತಿ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾದ್ಯಂತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿದೆ.
- ಐಎಸ್‌ಪಿಎ ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಜಾಗತಿಕ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಿದ್ದು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೌಶಲ್ಯದ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ನಿರ್ಣಾಯಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ದೇಶಕ್ಕೆ ತರಲಿದೆ.
- ISPA ಸರ್ಕಾರದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು IN-SPACe ನೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಮನ್ವಯದಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ.
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ:
ವಿಶಾಲವಾದ ಟ್ಯಾಲೆಂಟ್ ಪೂಲ್, ಇನ್-ಹೌಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸ್ಟಾರ್ಟ್ಅಪ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವಾಗ, ನಮ್ಮ ದೇಶವು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಉನ್ನತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ.
- ಭಾರತವು ಜಾಗತಿಕ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ನಾಯಕ ಮತ್ತು ಮಿತವ್ಯಯದ ಆರ್ಥಿಕ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ, ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳು ಅಂತರಿಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಹೆಚ್ಚು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತಿವೆ.
ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗಳು:
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ 75 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ, ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಲಯವು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಒಂದೇ ಛತ್ರಿಯಿಂದ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ.
- ಈ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮಹಾನ್ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಈ ಸಮಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯೆಂದರೆ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರತಿಭೆಯ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಬಂಧ ಇರಬಾರದು, ಅದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿರಲಿ ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದಲ್ಲಿರಲಿ.
- ಇದಲ್ಲದೆ, ಇಸ್ರೋ ಪ್ರಕಾರ, ‘ಜಾಗತಿಕ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಆರ್ಥಿಕತೆ’ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸುಮಾರು $ 360 ಬಿಲಿಯನ್ ಮೌಲ್ಯದ್ದಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಪಾಲು ಕೇವಲ 2% ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಶೇ.9 ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.
ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಆಧಾರಿತ ಸಂವಹನ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ:
ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮುಂದಿನ ಗಡಿಯಾಗಿ ಅನೇಕ ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳು ಸಂವಹನ ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಮೇಲೆ ಪಣತೊಟ್ಟಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪೇಸ್‌ಎಕ್ಸ್‌ನ ಸ್ಟಾರ್‌ಲಿಂಕ್, ಸುನಿಲ್ ಭಾರತಿ ಮಿತ್ತಲ್‌ನ ಒನ್‌ವೆಬ್, ಅಮೆಜಾನ್‌ನ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಕೈಪರ್, ಯುಎಸ್ ಉಪಗ್ರಹ ತಯಾರಕ ಹ್ಯೂಸ್ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್, ಇತ್ಯಾದಿ.
ಉಪಗ್ರಹ ಅಂತರ್ಜಾಲದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
- ಕೈಗಾರಿಕಾ ತಜ್ಞರು ಉಪಗ್ರಹ ಆಧಾರಿತ ಅಂತರ್ಜಾಲವು ಭೂಮಿಯ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು ಇನ್ನೂ ತಲುಪದ ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಜನನಿಬಿಡ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಡ್‌ಬ್ಯಾಂಡ್ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈಗಿನಂತೆ, ಉಪಗ್ರಹ ಆಧಾರಿತ ಸಂವಹನವು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ಉಪಗ್ರಹ ಆಧಾರಿತ ಅಂತರ್ಜಾಲವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅಂತರ-ಭೂಖಂಡದ ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದ ದೂರದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾಳಜಿ ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳು:
ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ಸಂವಹನ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವುದರಿಂದ ಇಂಟರ್ ಗ್ಯಾಲಕ್ಟಿಕ್ ಕಕ್ಷೆಯ ಅತಿಯಾದ ಜನಸಂದಣಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಅವಶೇಷಗಳ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೂ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಅವನತಿ, ಪರಿಸರ ಪ್ರಭಾವದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ.
ಸ್ಟಬಲ್ ಬರ್ನಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಜೈವಿಕ ಡಿಕಂಪೋಸರ್:
(Bio-decomposer to tackle stubble burning)
ಸಂದರ್ಭ:
ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಉಳಿದಿರುವ ಕೊಳೆಯನ್ನು ಕೊಳೆಯಿಸಲು ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಬಯೋ-ಡಿಕಂಪೋಸರ್ ದ್ರಾವಣ (Bio-Decomposer Solution) ಸಿಂಪಡಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದೆ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ದೆಹಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ‘ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ’ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಸ್ಟಬಲ್ ದಹನಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದೆ. ಸರ್ಕಾರವು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಸಿಂಪಡಿಸಿತು ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿತ್ತು.
ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಿಕೆ:
- ಈ ತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪುಸಾ ಡಿಕಂಪೋಸರ್ (Pusa Decomposer) ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
- ಪೂಸಾ ಡಿಕಂಪೋಸರ್ ಎನ್ನುವುದು ಏಳು ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದ್ದು, ಭತ್ತದ ಒಣಹುಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸೆಲ್ಯುಲೋಸ್, ಲಿಗ್ನಿನ್ ಮತ್ತು ಪೆಕ್ಟಿನ್ ಗಳು ಜೀರ್ಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಕೂಲಕರ ವಿಭಜಿಸುವ ಕಿಣ್ವಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
- ಈ ಶಿಲೀಂಧ್ರವು 30-32 ° C ತಾಪಮಾನವಿರುವ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ಭತ್ತದ ಕೊಯ್ಲು ಮತ್ತು ಗೋಧಿ ಬಿತ್ತನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನವು ಇಷ್ಟೇ ಇರುತ್ತದೆ.
ಪೂಸಾ ಡಿಕಂಪೋಸರ್ ಅನ್ನು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ?
ಡಿಕಂಪೋಸರ್ ಕ್ಯಾಪ್ಸುಲ್ ಬಳಸಿ ‘ಡಿಕಂಪೋಸರ್ ದ್ರಾವಣ’ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಕೊಳೆತ ದ್ರಾವಣವನ್ನು 8-10 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಹುದುಗಿಸಿದ (fermenting) ನಂತರ, ತಯಾರಿಸಿದ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಬೆಳೆ ತ್ಯಾಜ್ಯ/ಸ್ಟಬಲ್‌ನ ತ್ವರಿತ ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೆಗಾಗಿ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಂಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ರೈತರು ನಾಲ್ಕು ಲೀಟರ್ ಪೂಸಾ ಡಿಕಂಪೋಸರ್ ಕ್ಯಾಪ್ಸೂಲ್, ಬೆಲ್ಲ ಮತ್ತು ಕಾಳು ಹಿಟ್ಟಿನಿಂದ 25 ಲೀಟರ್ ಕೊಳೆಯುವ ದ್ರಾವಣ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ತಯಾರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಇದು 1 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಗೆ ಸಿಂಪಡಿಸಲು ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲು ಸುಮಾರು 20 ದಿನಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರ ನಂತರ, ರೈತರು ಸ್ಟಬಲ್ ಅನ್ನು ಸುಡದೆ ಮತ್ತೆ ಬಿತ್ತಬಹುದು.
ಪೂಸಾ ಡಿಕಂಪೋಸರ್‌ನ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
- ಈ ತಂತ್ರದ ಬಳಕೆಯು ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಹುಲ್ಲು ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಗೊಬ್ಬರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ರಸಗೊಬ್ಬರ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಬೆಳೆ-ತ್ಯಾಜ್ಯ/ಸ್ಟಬಲ್ ಸುಡುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಇದು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ, ಅಗ್ಗದ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ತಂತ್ರವಾಗಿದೆ.
- ಇದು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಮತ್ತು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಉಪಯುಕ್ತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವಾಗಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಅವನತಿ, ಪರಿಸರ ಪ್ರಭಾವದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ.
ಪಶು ಆಹಾರವಾಗಿ ಭತ್ತದ ಒಣ ಹುಲ್ಲು: ಪಂಜಾಬ್ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ:
(Paddy straw as cattle feed: a proposal by Punjab Government)
ಸಂದರ್ಭ:
ಪಂಜಾಬ್ ಸರ್ಕಾರವು ಭತ್ತದ ಬೆಳೆ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು (ಪರಾಲಿ) ಜಾನುವಾರುಗಳ ಆಹಾರವಾಗಿ/ ಮೇವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ.
ಈ ಕ್ರಮದ ಸಂಭಾವ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
ಪಂಜಾಬ್ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 20 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಭತ್ತದ ಹುಲ್ಲು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರು ಸುಡುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಬಹಳಷ್ಟು ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ನೆರೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೂ ಹರಡುತ್ತದೆ.
- ಪ್ರತಿ ಕ್ವಿಂಟಾಲ್‌ಗೆ ಸರಾಸರಿ 200 ರೂ.ನಂತೆ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದರೆ, ಈ ಸ್ಟಬ್ಬಲ್‌ನ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯ ಸುಮಾರು 400 ಕೋಟಿ ರೂ. ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಸುಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟದ ಜೊತೆಗೆ, ರೂಮಿನಂಟ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಬಳಸಬಹುದಾದ 77,000 ಟನ್ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು 5.6 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ‘ಗ್ರಾಸ್ ಡೈಜೆಸ್ಟಬಲ್ ನ್ಯೂಟ್ರಿಯಂಟ್ಸ್’ / ‘ಟೋಟಲ್ ಡೈಜೆಸ್ಟಿಬಲ್ ನ್ಯೂಟ್ರಿಯಂಟ್ಸ್’ (TDN) ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- 20 ದಶಲಕ್ಷ ಟನ್ ಭತ್ತದ ಹುಲ್ಲು, 10 ಲಕ್ಷ ಟನ್ ಕಚ್ಚಾ ಪ್ರೋಟೀನ್ (crude protein – CP), 3 ಲಕ್ಷ ಟನ್ ಜೀರ್ಣವಾಗುವ ಕಚ್ಚಾ ಪ್ರೋಟೀನ್ (digestible crude protein – DCP), 8 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಒಟ್ಟು ಜೀರ್ಣವಾಗುವ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು (Total Digestible Nutrients – TDN) ಮತ್ತು ರಂಜಕ.
- ಆದ್ದರಿಂದ, ಸರ್ಕಾರದ ಈ ಕ್ರಮವು 2021 ರ ಖಾರಿಫ್ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಬಲ್ ದಹನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು ಪರಿಸರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸವಾಲುಗಳು:
ಭತ್ತದ ಹುಲ್ಲನ್ನು ಹೊಲದಿಂದ ತಂದು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಏಕೆಂದರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಿಲಿಕಾ ಮತ್ತು ‘ಲಿಗ್ನಿನ್’ ಇರುವುದರಿಂದ, ಅದರ ಜೀರ್ಣಕಾರಿ ಗುಣಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತವೆ.
- ಭತ್ತದ ಒಣಹುಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ‘ಸೆಲೆನಿಯಮ್’ ಅಧಿಕವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಗೋಧಿ ಒಣಹುಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಮೇವಾಗಿ ಇದರ ಬಳಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ.
- ಅಕ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ಸಲೇಟ್ (2-2.5%) ಕೂಡ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಕೊರತೆಯುಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಮಾರ್ಗಗಳು:
- ಸೆಲೆನಿಯಮ್ ಭತ್ತದ ಒಣಹುಲ್ಲನ್ನು ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ (ಪ್ರತಿ ಪ್ರಾಣಿಗೆ ದಿನಕ್ಕೆ 5 ಕೆಜಿ ವರೆಗೆ) ನೀಡಿದರೆ ಪ್ರಾಣಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಆರೋಗ್ಯದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ.
- ಆಕ್ಸಲೇಟ್ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ಖನಿಜ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಜೊತೆಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಪಶುಗಳಿಗೆ ನೀಡಬೇಕು.
- ಇತರ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಭತ್ತದ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಯೂರಿಯಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಯೂರಿಯಾ ಪ್ಲಸ್ ಮೊಲಾಸಿಸ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಸಹ ಸೇರಿವೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ಹಾಟ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್:
ಲಡಾಖ್ ನಲ್ಲಿ ‘ಹಾಟ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್’ (Hot Springs) ಪಾಯಿಂಟ್, ಮೇ 2020 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂಘರ್ಷದ / ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ಸೇನೆಗಳು ಮುಖಾಮುಖಿಯಾದ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದಾಗಿದೆ.
- ಬಿಸಿನೀರಿನ ಬುಗ್ಗೆ/ ಹಾಟ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ‘ಕ್ಯಾಮ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ,ಭಾರತದ ಗಡಿ ಚೆಕ್ ಪೋಸ್ಟ್-ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಪಾಯಿಂಟ್ 15-ಚೀನಾದ ವಿವಾದಿತ ಗಡಿಯ ಬಳಿ ಲಡಾಖ್ ನ ಚಾಂಗ್ ಚೆನ್ಮೊ ನದಿ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ (Chang Chenmo River Valley) ಕ್ಯಾಂಪ್ ಸೈಟ್ ಹೊಂದಿದೆ.
- ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಿಸಿನೀರಿನ ಬುಗ್ಗೆ ಇರುವುದರಿಂದ ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ‘ಹಾಟ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್’ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಇದು ‘ಗಾಲ್ವಾನ್ ವ್ಯಾಲಿ’ ಯ ಆಗ್ನೇಯದಲ್ಲಿದೆ.
- ಇದು ನಿಜವಾದ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ‘ಕೊಂಕಾ ಲಾ’ (Kongka La) ಪಾಸ್ ಬಳಿ ಇದೆ.
- ಈ ಪಾಸ್ ಚೀನಾದ ಎರಡು ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳ ನಡುವಿನ ಗಡಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ – ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕ್ಸಿಂಜಿಯಾಂಗ್ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಟಿಬೆಟ್.
- ‘ಕೊಂಕಾ ಲಾ’ಚೀನಾದ ಜಿ 219 ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿದ್ದು ಇದು ಕ್ಸಿಂಜಿಯಾಂಗ್ ಮತ್ತು ಟಿಬೆಟ್ ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.
ತೇಜಸ್ವಿನಿ ಉಪಕ್ರಮ:
ಇದು ದೆಹಲಿಯ ‘ವಾಯುವ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆ’ಯ ಮಹಿಳಾ ಕೇಂದ್ರಿತ ಸುರಕ್ಷತಾ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.
- ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲಾ ವರ್ಗಗಳ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ತಲುಪಲು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಘನತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- ತೇಜಸ್ವಿನಿ ಉಪಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಹಿಳಾ ಬೀಟ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
- ಇದು ತೇಜಸ್ವಿನಿ ಉಪಕ್ರಮದ ಕಾರ್ಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಂತ್ರಸ್ತರನ್ನು ತಲುಪುವ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಲುಖಾ ನದಿ:
ಮೇಘಾಲಯ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಕಾರ, ನಿರ್ವಿಷಗೊಳಿಸುವ ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಯು ಲುಖಾ ನದಿ (River Lukha)ಯನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಿದೆ.
- ಮೇಘಾಲಯದ ಪೂರ್ವ ಜೈಂತಿಯಾ ಹಿಲ್ಸ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಲುಖಾ ನದಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.
- ಲುಖಾ ನದಿಯು ಪೂರ್ವ ಜೈಂತಿಯಾ ಬೆಟ್ಟಗಳ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮುಖ್ಯ ಉಪನದಿಗಳಾದ ಲೂನಾರ್ ನದಿ ಮತ್ತು ನರಪುಹ್ ರಿಸರ್ವ್ ಅರಣ್ಯದ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ಹಲವಾರು ಹೊಳೆಗಳಿಂದ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.
- ಈ ನದಿ ಪೂರ್ವ ಜೈಂತಿಯಾ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಮೂಲಕ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.
- ಲುಖಾ ನದಿಯನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಪನಾರ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ “ಮೀನು ಜಲಾಶಯ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.ಒಂದು ದಶಕದ ಹಿಂದೆ ಇದನ್ನು ವಿಷಪೂರಿತ ನದಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿತ್ತು.
Join our Official Telegram Channel HERE for Motivation and Fast Updates
Subscribe to our YouTube Channel HERE to watch Motivational and New analysis videos
[ad_2]