[ad_1]
ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯತೆ.
2. ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಕೆಲಸದ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಆದೇಶಕ್ಕೆ ತಡೆಯಾಜ್ಞೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. ಒಳನಾಡಿನ ಹಡಗುಗಳ (ಶಿಪ್ಪಿಂಗ್) ಮಸೂದೆ.
2. ಗಂಗಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲ್ಯಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯ.
3. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಗಾವಲು ಕಾನೂನುಗಳು, ಮತ್ತು ಗೌಪ್ಯತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾಳಜಿಗಳು.
4. ಐಟಿ ನಿಯಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ಅರ್ಜಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೋಟಿಸ್ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ ಹೈಕೋರ್ಟ್.
5. ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿ (CBDC).
6. ಮಾದಕವಸ್ತು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು 26 ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ಭಾರತ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
1. ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ (BPKP).
2. ಗಾಂವ್ ಬುರಾಸ್.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂವಿಧಾನ- ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆಧಾರಗಳು, ವಿಕಸನ, ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು, ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು, ಮಹತ್ವದ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲ ರಚನೆ.
ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯತೆ:
(Independence of the Judiciary)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಭಾರತದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯದ ಎರಡು “ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ” ಬಗ್ಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ – ಒಂದು ಶ್ರೀಮಂತರಿಗೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಬಡವರಿಗೆ.
ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಶಾಸಕರೊಬ್ಬರ ಪತಿಗೆ ಜಾಮೀನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಕರಣದ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವಾಗ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಈ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದೆ.
ಏನಿದು ಪ್ರಕರಣ?
ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಹಿಂದೆ ಆರೋಪಿಗೆ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಜಾಮೀನು ನೀಡಿತು. ಬಂಧನದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಜಾಮೀನು ನೀಡುವುದನ್ನು “ಗಂಭೀರ ದೋಷ” (grave error) ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ.
ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಹೇಳಿರುವುದೇನು?
ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ‘ಶ್ರೀಮಂತರು, ಸಂಪದ್ಭರಿತರು, ರಾಜಕೀಯ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸುವವರ ಪರ ಹಾಗೂ ನ್ಯಾಯ ಕೇಳಲು ಶಕ್ತಿ ಇಲ್ಲದ, ಸಂಪನ್ಮೂಲ ರಹಿತ ಬಡವರ ಪರ’ ಎಂಬ ಎರಡು ಸಮನಾಂತರ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತಿಳಿಸಿದೆ.
- ಅಂತಹ ಉಭಯ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ, ಕಾನೂನಿನ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತತೆ (legitimacy of the law) ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
- ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವೆಂದರೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರಕರಣವು ವಿಚಾರಣಾ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಮೇಲೆ ರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೇರುವ ದುಷ್ಟತನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ‘ಕೆಳಹಂತದ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ವಸಾಹತು ಶಾಹಿ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿ ನಲುಗುತ್ತವೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬಗ್ಗೆ ಜನರ ವಿಶ್ವಾಸ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದರೆ ಇದು ಬದಲಾಗಬೇಕು. ಸತ್ಯದ ಪರ ನಿಂತ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಕೆಂಗಣ್ಣಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗುವುದಿದೆ’ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿತು.
- ‘ಸ್ವತಂತ್ರ ಮತ್ತು ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ನ್ಯಾಯಾಂಗವು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಮೂಲಾಧಾರವಾಗಿದೆ. ಇದು ರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಗಣನೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಬೇಕು‘ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಆಡಳಿತ ಯಂತ್ರ ಸಹ ಕಾನೂನಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು’ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿತು.
- ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಬಗ್ಗೆ ಜನರಲ್ಲಿರುವ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಬೇಕಾದರೆ, ಕೆಳಹಂತದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪೀಠವು ಹೇಳಿದೆ.
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ಖಾತರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ?
- ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯ ಭದ್ರತೆ: ಒಮ್ಮೆ ನೇಮಕಗೊಂಡ ನಂತರ, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆದೇಶದ ಹೊರತಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರನ್ನು ಅವರ ಕಚೇರಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಅವರನ್ನು ಕಚೇರಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ‘ಸಾಬೀತಾದ ಅಧಿಕಾರ ದುರುಪಯೋಗ ಅಥವಾ ಅಸಮರ್ಥತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಅವರನ್ನು ಸೇವೆಯಿಂದ ವಜಾಗೊಳಿಸಲು’ ಆದೇಶಿಸಬಹುದು. (ಲೇಖನಗಳು 124 ಮತ್ತು 217).
- ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ವೇತನ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲೆ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಅಥವಾ ಶಾಸಕಾಂಗದ ಮತಕ್ಕೆ ಒಳಪಡುವುದಿಲ್ಲ.
- ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ಅಧಿಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿ: ಸಂಸತ್ತು, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ಅಧಿಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದೆ ಹೊರತು, ಅವುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.
- ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಅಥವಾ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರ ವರ್ತನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯದ ಶಾಸಕಾಂಗದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಚರ್ಚೆ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ.
- ನ್ಯಾಯಾಂಗ ನಿಂದನೆ ಮಾಡಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸುವ ಅಧಿಕಾರ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಎರಡಕ್ಕೂ ಇದೆ.
ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆ:
- ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವು (Judicial Independence) ಯಾವುದೇ ವಿರೋಧ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಕೊನೆಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ಕಾರ್ಯಾಂಗದಿಂದ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ದುಷ್ಕೃತ್ಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯ ಪಡೆಯಲು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ನ್ಯಾಯಾಂಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಇಡುತ್ತಾರೆ.
- ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವಿಚಾರಣೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಂಗದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವನ್ನು ಅನುಮತಿಸಿದರೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕನ ಬಗ್ಗೆ ನ್ಯಾಯಾಂಗವು ಪಕ್ಷಪಾತವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಬಗೆಗಿನ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯು ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಗಳು ಅರ್ಥಹೀನವಾಗುತ್ತವೆ.
ವಿಷಯಗಳು:ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅಡಚಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು.
ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಕೆಲಸದ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಆದೇಶಕ್ಕೆ ತಡೆಯಾಜ್ಞೆ:
(Stay on Arunachal order on ban on work permits for unvaccinated persons)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಗೌಹಾಟಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನಿಂದ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರ ಹೊರಡಿಸಿರುವ ಅಧಿಸೂಚನೆಯನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, COVID-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ವಿರುದ್ಧ ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪರವಾನಗಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಂಬಂಧಿತ ಆದೇಶಗಳು:
ಜೂನ್ 30 ರಂದು ಹೊರಡಿಸಲಾದ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದ ಆದೇಶವು ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಬೇಕಾದ “ಇನ್ನರ್ ಲೈನ್ ಪರ್ಮಿಟ್ಸ್” (ILP) ಅಮಾನತುಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ‘ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ’ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪರವಾನಗಿ ನೀಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಕೋವಿಡ್ -19 ವಿರುದ್ಧ ಲಸಿಕೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಷರತ್ತನ್ನು ಪೂರೈಸಬೇಕು.
ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಈ ಆದೇಶವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯಲು ಕಾರಣಗಳು:
ಅರುಣಾಚಲ ಸರ್ಕಾರ ಹೊರಡಿಸಿದ ಅಧಿಸೂಚನೆಯು ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸಿಕೊಂಡ ಮತ್ತು ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಸಂವಿಧಾನದ 14, 19 (1) (ಡಿ) ಮತ್ತು 21 ನೇ ವಿಧಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದೆ.
ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸಿಕೊಂಡ ಮತ್ತು ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಅಂತಹ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಯಾವುದೇ “ಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾದ ವ್ಯತ್ಯಾಸ” ವನ್ನು ಆಧರಿಸಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ‘ಅಂತಹ ವರ್ಗೀಕರಣ, COVID-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ ಅಥವಾ ಅದರ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವಂತಹ ಯಾವುದೇ ಉದ್ದೇಶದ ಈಡೇರಿಕೆಗೆ ಯಾವುದೇ ತಾರ್ಕಿಕ ಸಂಪರ್ಕ/ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ.’
ಇನ್ನರ್ ಲೈನ್ ಪರ್ಮಿಟ್ ಎಂದರೇನು?
ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳಲ್ಲದವರು ILP (Inner line permit) ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಅಥವಾ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ, ILP ಯು ಈಶಾನ್ಯದ ನಾಲ್ಕು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ, ಮಿಜೋರಾಂ, ಮಣಿಪುರ ಮತ್ತು ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್. ಲಕ್ಷದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಸಹ ಇನ್ನರ್ ಲೈನ್ ಪರ್ಮಿಟ್ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.
- ನೀಡುವ ILP ಯು ವಾಸ್ತವ್ಯದ ಅವಧಿ ಮತ್ತು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಎರಡನ್ನೂ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ.
- ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ನೀಡುವ ILP ಯನ್ನು ಆನ್ಲೈನ್ ಅಥವಾ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪಡೆಯಬಹುದು.
- ILP ಯು ದೇಶೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಇದರ ಹಿಂದಿನ ತರ್ಕ :
- ಇನ್ನರ್ ಲೈನ್ ಪರ್ಮಿಟ್ “ಬಂಗಾಳ ಪೂರ್ವ ಗಡಿನಾಡು ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಾಯ್ದೆ 1873” (Bengal Eastern Frontier Regulation Act 1873)ರ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗಿದೆ.
- ಬ್ರಿಟಿಷರು ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ, ವಸಾಹತುಶಾಹಿಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಶೋಷಣೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
- ಅವರು ಮೊದಲು ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಚಹಾ ತೋಟಗಳು ಮತ್ತು ತೈಲ ಉದ್ಯಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
- ಬೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಲೂಟಿಗಾಗಿ ದಾಳಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಚಹಾತೋಟ ಹಾಗೂ ತೈಲ ಬಾವಿಗಳು ಮತ್ತು ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಪೋಸ್ಟ್ಗಳನ್ನು ದೋಚುತ್ತಿದ್ದರು.
- ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ BEFR 1873 ಅನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.
ಮೇಘಾಲಯವನ್ನು ಐಎಲ್ಪಿ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತರಬೇಕೇ?
ILP ಯನ್ನು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ “ಅಕ್ರಮ ವಲಸಿಗರ ಒಳಹರಿವನ್ನು” ತಡೆಯಲು ಇರುವ ಏಕೈಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಒಳಹರಿವನ್ನು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಮೇಘಾಲಯದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರ ದುರ್ಬಲ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಅಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಒಳಹರಿವು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಚಿಂತಿಸಬೇಕಾದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಐಎಲ್ಪಿಗಿಂತ ಉತ್ತಮ ಪರಿಹಾರಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ, ಅಂದರೆ ಒತ್ತಡ ಗುಂಪುಗಳು ಬಯಸುವ ತ್ವರಿತ ಪರಿಹಾರಗಳಲ್ಲ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಅಂತಹ ದೂರದೃಷ್ಟಿಯ ನೀತಿಯನ್ನು ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ಒತ್ತಡ ಗುಂಪುಗಳು ಹೇಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ?
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು: ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ: ಇಂಧನ, ಬಂದರುಗಳು, ರಸ್ತೆಗಳು, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿಗಳು.
ಒಳನಾಡಿನ ಹಡಗುಗಳ(ಶಿಪ್ಪಿಂಗ್) ಮಸೂದೆ:
(Inland Vessels Bill)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಒಳನಾಡಿನ ಹಡಗು ಮಸೂದೆ 2021 (Inland Vessels Bill, 2021) ಅನ್ನು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದೆ.
- ಒಳನಾಡಿನ ಹಡಗುಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ, ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ನೋಂದಣಿಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಈ ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಒಳನಾಡಿನ ಹಡಗು ಮಸೂದೆ 2021, ‘ಒಳನಾಡಿನ ಹಡಗು ಕಾಯ್ದೆ’, 1917 ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಸೂದೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
- ‘ಒಳನಾಡಿನ ಹಡಗು ಮಸೂದೆ’ಯಲ್ಲಿ, ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮಾಡಿದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ನಿಯಮಗಳ ಬದಲಾಗಿ, ಇಡೀ ದೇಶಕ್ಕೆ ಏಕೀಕೃತ ಕಾನೂನಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಯಾವುದೇ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅನುಮತಿ ಪಡೆಯುವ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ.
- ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಪೋರ್ಟಲ್ನಲ್ಲಿ ಹಡಗು, ಹಡಗು ನೋಂದಣಿ ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿ ವಿವರಗಳನ್ನು ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್(ದಾಖಲು) ಮಾಡಲು ಕೇಂದ್ರ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಮಸೂದೆ ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಮಸೂದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಯಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮುಂದೂಡಲ್ಪಟ್ಟ ಎಲ್ಲಾ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನೋಂದಾಯಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮುಂದೂಡದ ಎಲ್ಲಾ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾ, ತಾಲ್ಲೂಕು ಅಥವಾ ಪಂಚಾಯತ್ ಅಥವಾ ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ‘ಒಳನಾಡಿನ ಜಲ ಸಾರಿಗೆ’:
(Inland Water Transport-IWT)
- ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸಬಹುದಾದ ಜಲಮಾರ್ಗಗಳ ಉದ್ದ ಸುಮಾರು 14,500 ಕಿ.ಮೀ., ಮತ್ತು ನದಿಗಳು, ಕಾಲುವೆಗಳು, ಹಿನ್ನೀರು(Backwaters), ಕೊಲ್ಲಿಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಒಳನಾಡಿನ ಜಲ ಸಾರಿಗೆ (IWT) ಇಂಧನ-ದಕ್ಷ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಸಾರಿಗೆ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಲಮಾರ್ಗ ಕಾಯ್ದೆ 2016 ರ ಪ್ರಕಾರ 111 ಜಲಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಲಮಾರ್ಗ (National Waterways- NWs) ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಒಳನಾಡಿನ ಜಲಮಾರ್ಗ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (IWAI), ವಿಶ್ವಬ್ಯಾಂಕ್ನ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಾಯದಿಂದ, ಗಂಗಾದ ಹಲ್ಡಿಯಾ-ವಾರಣಾಸಿ ವಿಸ್ತಾರದಲ್ಲಿ (ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಲಮಾರ್ಗ (NW) -1) ಹಡಗು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸುಮಾರು ₹.18 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಜಲ್ ಮಾರ್ಗ ವಿಕಾಸ್ ಯೋಜನೆ (JMVP) ಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ಮತ್ತು ಅವನತಿ, ಪರಿಸರ ಪ್ರಭಾವದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ.
ಗಂಗಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲ್ಯಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯ:
(Microplastics in Ganga)
ಸಂದರ್ಭ:
ಗಂಗಾ ನದಿಯ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳು ‘ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲ್ಯಾಸ್ಟಿಕ್’ಗಳಿಂದ ಕಲುಷಿತಗೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನವೊಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ.
ಈ ರೀತಿಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ವಾರಣಾಸಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ ಮತ್ತು ‘ಏಕ-ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್’ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯಕ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.
ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲ್ಯಾಸ್ಟಿಕ್ ಎಂದರೆ ಏನು?
‘ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲ್ಯಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್’ ಅನ್ನು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗದ, ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಘನ ಕಣಗಳಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇವು 1 ಮೈಕ್ರೊಮೀಟರ್ನಿಂದ 5 ಮಿಲಿಮೀಟರ್ (mm) ಗಾತ್ರದ ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತವೆ.
ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳು:
- ನದಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಇರುವ ಅನೇಕ ನಗರಗಳ ಸಂಸ್ಕರಿಸದ ಕೊಳಚೆನೀರು ನದಿಯ ಹರಿವಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವುದು.
- ಗಂಗಾನದಿಯು ಅನೇಕ ಜನನಿಬಿಡ ನಗರಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವುದರಿಂದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಸಾದಗಳನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಕರಗಿ ಹೋಗದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ನಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಎಸೆಯುವುದು ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ನದಿಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ಅಥವಾ ಎಸೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮೈಕ್ರೊಪಾರ್ಟಿಕಲ್ಗಳಾಗಿ ವಿಘಟನೆ ಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಾನಿಕಾರಕ ಏಕೆ?
- ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕೊಳೆಯಲು ನೂರರಿಂದ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು,ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪ್ರಕಾರ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ‘ಎಸೆದ’ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.
- ಝೂಪ್ಲ್ಯಾಂಕ್ಟನ್ಗಳಂತಹ (zooplanktons)ಕೆಲವು ಸಮುದ್ರ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳನ್ನು ಆಹಾರವಾಗಿ ಸೇವಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತವೆ,ಇದರಿಂದ ಅವುಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮುದ್ರ ಜೀವಿಗಳು, ‘ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲ್ಯಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್’ ನಂತಹ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕಣಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ‘ಮಲ ಉಂಡೆಗಳಾಗಿ’ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಸಮುದ್ರ ಪ್ರಾಣಿಗಳಾದ ತಿಮಿಂಗಿಲಗಳು, ಸಮುದ್ರ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಮೆಗಳು ಅಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿ ಸಾಯುತ್ತವೆ ಎಂದು ವಿವಿಧ ಸುದ್ದಿ ವರದಿಗಳು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿವೆ.
ಮಾನವರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಗಳು:
- ಸಮುದ್ರ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವು ಆಹಾರ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ಅದು ಮನುಷ್ಯರಿಗೂ ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮೈಕ್ರೊಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಟ್ಯಾಪ್ ವಾಟರ್, ಬಿಯರ್ ಮತ್ತು ಉಪ್ಪಿನಲ್ಲಿಯೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
- ಮಾನವರು ಸೇವಿಸುವ ಆಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಂದಾಜು ಮಾಡುವ ಕೆಲವು ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ, ಜೂನ್ 2019 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಕನಿಷ್ಠ 50,000 ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕಣಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಸೇವಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.
- ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಬಳಸುವ ಅನೇಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಕಾರಕ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಮಾನವರಿಗೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಸೇವನೆಯು ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗಿದೆ.
- ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಮೈಕ್ರೋಪ್ಲ್ಯಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಅಧ್ಯಯನದ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಮಾನವನ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಅದರ ನಿಖರವಾದ ಅಪಾಯಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ.
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ಭಾರತದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು:
ಕ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾಗ್ಗಳು, ಕಪ್ಗಳು, ಪ್ಲೇಟ್ಗಳು, ಕಟ್ಲರಿ, ಸ್ಟ್ರಾಗಳು ಮತ್ತು ಥರ್ಮೋಕೋಲ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಂತಹ ಏಕ-ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಷೇಧ ಹೇರಿರುವ 20 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು ‘ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವ / ನಿವಾರಿಸುವ ಹೋರಾಟ’ಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ.
ಭಾರತದ “ಬೀಟ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪೊಲ್ಯೂಷನ್” ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಭಿಯಾನದಡಿಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು 2022 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ‘ಏಕ-ಬಳಕೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್’ ಅನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕುವುದಾಗಿ ಅಥವಾ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ವಾಗ್ದಾನ ಮಾಡಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಸಂವಹನ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸವಾಲುಗಳು, ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತಾ ಸವಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳ ಪಾತ್ರ, ಸೈಬರ್ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಮೂಲಗಳು; ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅದರ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಗಾವಲು ಕಾನೂನುಗಳು, ಮತ್ತು ಗೌಪ್ಯತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾಳಜಿಗಳು:
(The laws for surveillance in India, and the concerns over privacy)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇಸ್ರೇಲಿ ಕುತಂತ್ರಾಂಶವಾದ ಪೆಗಾಸಸ್ ನಿಂದ ಉಂಟಾದ ವಿವಾದದ ಮಧ್ಯೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಅಡೆತಡೆಗಳು / ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಷನ್/ ಪ್ರತಿಬಂಧಗಳು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಎಂದು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದೆ.
ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಕಣ್ಗಾವಲು ಕಾನೂನುಗಳು ಯಾವುವು?
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂವಹನ ಕಣ್ಗಾವಲನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ಕಾನೂನುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ:
- ಭಾರತೀಯ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಕಾಯ್ದೆ, 1885.
- ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಾಯ್ದೆ, 2000.
‘ಭಾರತೀಯ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಕಾಯ್ದೆ,’:
ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಆಕ್ಟ್, ಮೂಲತಃ ಕರೆಗಳ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಷನ್ / ಪ್ರತಿಬಂಧಕದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಈ ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರವು ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕರೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು / ಪ್ರತಿ ಬಂಧಿಸಬಹುದು – ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಯ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ರಾಜ್ಯದ ಭದ್ರತೆ, ವಿದೇಶಿ ರಾಜ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ನೇಹ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಘಟಿಸಲಿರುವ ಅಪರಾಧದ ಪ್ರಚೋದನೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
- ಇವು ಸಂವಿಧಾನದ 19 (2) ನೇ ವಿಧಿ ಅನ್ವಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮೇಲೆ ವಿಧಿಸಲಾಗಿರುವ ಅದೇ ನಿರ್ಬಂಧ ಗಳಾಗಿವೆ.
- ಈ ಪ್ರತಿಬಂಧವು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಪತ್ರಕರ್ತರ ವಿರುದ್ಧ ಈ ನಿಷೇಧವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಾನೂನು ಷರತ್ತು ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಕಾಯ್ದೆ, 1885 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ‘ತಂತು ಮತ್ತು ನಿಸ್ತಂತು ಟೆಲಿಗ್ರಾಫಿ’ (wired and wireless telegraphy), ‘ಟೆಲಿಫೋನ್, ಟೆಲಿಟೈಪ್, ರೇಡಿಯೋ ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂವಹನದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ಭೂಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ‘ತಂತು ಮತ್ತು ನಿಸ್ತಂತು’ ಸಂವಹನಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು, ನಿರ್ವಹಿಸಲು, ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಪರವಾನಗಿ ನೀಡಲು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿ ಮತ್ತು ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಇಂಡಿಯನ್ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಆಕ್ಟ್ ‘1885, ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ಷರತ್ತುಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟು ಸಂವಹನ ಮತ್ತು ದೂರವಾಣಿ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು / ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 5 (2) “ಸಾರ್ವಜನಿಕ ತುರ್ತುಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ” ಮತ್ತು “ಭಾರತದ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಯ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ” ಸಂದೇಶಗಳ ರವಾನೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಪಬ್ಲಿಕ್ ಯೂನಿಯನ್ ಫಾರ್ ಸಿವಿಲ್ ಲಿಬರ್ಟೀಸ್ VS ಭಾರತದ ಒಕ್ಕೂಟ ಪ್ರಕರಣ (1996) :
ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಸಿಬಿಐ ನಿಂದ “ರಾಜಕಾರಣಿಗಳ ಫೋನ್ ಟ್ಯಾಪಿಂಗ್” ಆಗಿರುವ ಕುರಿತ ವರದಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಮೊಕದ್ದಮೆಯ ವಿಚಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ,
ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಕಾಯ್ದೆಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸುವ ಕೆಲವು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
ಈ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಈ ಕೆಳಗಿನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ:
- ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ನಿಯಮಗಳು, 2007 ರ ನಿಯಮ 419 A
- 2009 ರಲ್ಲಿ IT ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ನಿಯಮಗಳು.
ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ನಿಯಮಗಳು, 2007 ರ ನಿಯಮ 419 A:
- ನಿಯಮ 419 A ಪ್ರಕಾರ, ಕೇಂದ್ರದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ, ಗೃಹ ಇಲಾಖೆಯ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿ, ಪ್ರತಿಬಂಧಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದು.
- ಅನಿವಾರ್ಯ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯ ಗೃಹ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಅನುಮೋದಿಸಿದ ನಂತರ ,ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಹುದ್ದೆಗೆ ಕೆಳಗಿರದ ಅಧಿಕಾರಿಯಿಂದಲೂ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬಹುದು.
ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಾಯ್ದೆ, 2000:
ಈ IT ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ, ದತ್ತಾಂಶದ ಎಲ್ಲಾ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಪ್ರಸರಣವನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು. ಅಥವಾ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಟ್ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
- ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 5 (2) ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನದ 19 (2) ನೇ ವಿಧಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಐಟಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 69 ಈ ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ವಿಸ್ತಾರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ‘ಯಾವುದೇ ಅಪರಾಧದ ತನಿಖೆಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ’ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರತಿಬಂಧ, ಕಣ್ಗಾವಲು ಮತ್ತು ಡೀಕ್ರಿಪ್ಶನ್ ಅನ್ನು ಸೆಕ್ಷನ್ 69 ರ ಪ್ರಕಾರ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಈ ನಿಬಂಧನೆಯು ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ‘ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ತುರ್ತುಸ್ಥಿತಿ’ ಎಂಬ ಷರತ್ತನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆ ಮೂಲಕ ಈ ಕಾನೂನಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸುಧಾರಣೆಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಮತ್ತು ಕಣ್ಗಾವಲಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಗ್ರ ಕಾನೂನು:
ಅಂದಿನ ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗವು ಗುರುತಿಸಿದಂತೆ ಈಗಿರುವ ಕಾನೂನುಗಳಲ್ಲಿನ ಅಂತರವನ್ನು ತುಂಬಲು ಸಮಗ್ರ ಶಾಸನದ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಈ ಕಾನೂನುಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿವೆ:
- ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಆಧಾರಗಳು
- ಪ್ರತಿಬಂಧದ ಪ್ರಕಾರ
- ತಡೆಹಿಡಿಯಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯ ಗ್ರ್ಯಾನ್ಯುಲಾರಿಟಿ / ಗ್ರ್ಯಾನ್ಯುಲಾರಿಟಿ
- ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರ ಸಹಾಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ.
- ತಡೆಹಿಡಿದ / ಪ್ರತಿಬಂಧಿತ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ‘ನಾಶಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು’.
ತೀರ್ಮಾನ:
ಟ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಎನ್ನುವುದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಗೌಪ್ಯತೆಯ ಗಂಭೀರ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ.ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಸಂವಹನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೊಂದಿಗೆ,
ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವಿಲ್ಲದೆ ಒಬ್ಬರ ಮನೆ ಅಥವಾ ಕಚೇರಿಯ ಗೌಪ್ಯತೆ,ದೂರವಾಣಿ ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕು ದುರುಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಗುರಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ.ಆದ್ದರಿಂದ, ಕಣ್ಗಾವಲಿಗಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿನ ಅಂತರವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಸಮಗ್ರ ದತ್ತಾಂಶ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
ಐಟಿ ನಿಯಮಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ಅರ್ಜಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೋಟಿಸ್ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ ಹೈಕೋರ್ಟ್:
(HC notice to Centre on plea against IT Rules)
ಸಂದರ್ಭ:
ಹೊಸ ಐಟಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ಮನವಿಗೆ ದೆಹಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಕೇಂದ್ರದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಕೋರಿದೆ. ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ಐಟಿ ನಿಯಮಗಳು ವಾಟ್ಸಾಪ್, ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ಮತ್ತು ಟ್ವಿಟರ್ನಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ಲಾಟ್ಫಾರ್ಮ್ಗಳ ಬಳಕೆದಾರರ ಮುಕ್ತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಗೌಪ್ಯತೆಯ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಡೆಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿನ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳು:
- ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿ, ಮೂಲ / ಪೋಷಕ ಕಾನೂನಾದ, ಐಟಿ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಯಮ 3 (1) (ಬಿ) ಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
- ಈ ನಿಯಮಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ಲಾಟ್ಫಾರ್ಮ್ಗಳ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ನಿರಂತರ ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿಡಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ‘ಗೌಪ್ಯತೆ ಹಕ್ಕಿನ’ ಸಂಪೂರ್ಣ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ.
- ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನಿಯಮಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಾಗಿ ಯಾವುದೇ ತನಿಖೆಗೆ ಒಳಪಡದಿದ್ದರು ಸಹ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ‘ಮಧ್ಯವರ್ತಿ’ಯು ಯಾವುದೇ ಸಮರ್ಥನೆಯಿಲ್ಲದೆ ತನ್ನ ವೇದಿಕೆಯ ಬಳಕೆದಾರರ ಡೇಟಾವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಯಾವುದೇ ಬಳಕೆದಾರರ ‘ಗೌಪ್ಯತೆ ಹಕ್ಕಿನ’ ಸಂಪೂರ್ಣ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ.
- ಕುಂದುಕೊರತೆ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು / ಅಥವಾ ಮುಖ್ಯ ಅನುಸರಣೆ ಅಧಿಕಾರಿಯ ನಿರ್ಧಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಯಾವುದೇ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.
- ಆಕ್ಷೇಪಾರ್ಹ ಮಾಹಿತಿಯ ಲೇಖಕನು ತನ್ನ ವಿರುದ್ಧ ಯಾವುದೇ ದೂರನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಮೊದಲು ತನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಥವಾ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡುವ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಲ್ಲ.
ಸರಳ ಪದಗಳಲ್ಲಿ, ಅರ್ಜಿದಾರರು ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ, ಯಾವುದೇ ‘ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು’ ಅಳಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ, ಯಾವುದೇ ದೂರಿನ ಮೇರೆಗೆ ಅಥವಾ ಇನ್ನಾವುದೇ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಬಾರದು. ಅಥವಾ
ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ದೂರಿನ ಮೇರೆಗೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಯಾವುದೇ ‘ಮಾಹಿತಿ’ ಅಳಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಬಾರದು.
ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳ ಅವಲೋಕನ:
- ಇದು OTT ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಪೋರ್ಟಲ್ ಗಳಿಗೆ ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಯನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದ ದುರುಪಯೋಗದ ವಿರುದ್ಧ ತಮ್ಮ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಇದು ಅತ್ಯವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.
- ಮಹತ್ವದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮುಖ್ಯ ಅನುಸರಣೆ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು(chief compliance officer) ನೇಮಿಸುವುದು ಸಹ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ 24 × 7 ಸಮನ್ವಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳು (social media intermediaries ) ನೋಡಲ್ ಸಂಪರ್ಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು (nodal contact person)ನೇಮಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣಾ ಅಧಿಕಾರಿ: ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ದೂರುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ನೇಮಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ದೂರನ್ನು 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡು 15 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ವಿಷಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು: ಬಳಕೆದಾರರ ಘನತೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರ – ಬಹಿರಂಗಗೊಂಡ ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಖಾಸಗಿ ಅಂಗಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಥವಾ ನಗ್ನತೆ ಅಥವಾ ಲೈಂಗಿಕ ಕ್ರಿಯೆ ಅಥವಾ ಸೋಗು ಹಾಕುವಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ದೂರುಗಳಿದ್ದರೆ – ದೂರು ನೀಡಿದ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಅದನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ವೇದಿಕೆಗಳು ಕ್ರಮಕೈಗೊಳ್ಳುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ಮಾಸಿಕ ವರದಿ: ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಒಟ್ಟು ದೂರುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರದ ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಮಾಸಿಕ ವರದಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸುದ್ದಿ ಪ್ರಕಾಶಕರಿಗೆ ಮೂರು ಹಂತದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಇರುತ್ತದೆ – ಸ್ವಯಂ ನಿಯಂತ್ರಣ,ನಿವೃತ್ತ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಅಥವಾ ಶ್ರೇಷ್ಠ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನೇತೃತ್ವದ ಸ್ವಯಂ-ನಿಯಂತ್ರಕ ಸಂಸ್ಥೆ, ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕುಂದುಕೊರತೆ ನಿವಾರಣಾ ಸಮಿತಿ ಸೇರಿದಂತೆ,ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ.
ಮಹತ್ವದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಧ್ಯವರ್ತಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಎಂದರೇನು? ಮತ್ತು ಅದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಡೆದ ಲಾಭಗಳು ಯಾವುವು?
ಹೊಸ ಮಾನದಂಡಗಳ ಪ್ರಕಾರ, 50 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ನೋಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ‘ಮಹತ್ವದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳು’ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸದಿದ್ದರೆ ಆಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳು:
- ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ದೈತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾದ ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಟ್ವಿಟರ್, ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ಮತ್ತು ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಮೆಸೆಂಜರ್ ಹೊಸ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸದಿದ್ದರೆ ನಿಷೇಧವನ್ನು(could face a ban) ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
- ಅವರು “ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳು” ಎಂಬ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಸಹ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಪರಿಷ್ಕೃತ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸದಿದ್ದರೆ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಹೊಣೆಗಾರರಾಗಬಹುದು.
ಸಂಬಂಧಿತ ಕಳವಳಗಳು:
- ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಹಲವು ಉದ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಒಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಅನುಸರಣಾ ವಿಂಡೋಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಪತ್ರ ಬರೆದಿವೆ.
- ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಐಟಿ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 79 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುವ ‘ಸುರಕ್ಷಿತ ಬಂದರು’ (ಸೇಫ್ ಹಾರ್ಬರ್ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು) ಭದ್ರತೆ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದಿರುವ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಇದು,ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ಅನುಸರಣೆಗಾಗಿ ನೌಕರರ ಮೇಲೆ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹೇರಲು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದಾದ, ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಷರತ್ತಿನ್ನು ಮರು-ಪರಿಶೀಲಿಸುವಂತೆ ಅವರು ವಿನಂತಿಸಿದ್ದಾರೆ, ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುವ ಹಿತದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅದನ್ನು ಕೈಬಿಡಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
- ಎಂಡ್-ಟು-ಎಂಡ್ ಎನ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ ಮಾಡಲಾದ ಪ್ಲ್ಯಾಟ್ಫಾರ್ಮ್ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿಯ ಮೊದಲ ಮೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅಥವಾ ಒರಿಜಿನೇಟರ್ ನ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವಿಕೆ ಆದೇಶವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ವೇದಿಕೆಯ ಭದ್ರತಾ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಇದು ಇಡೀ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಪ್ರತಿಕೂಲ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಸೈಬರ್ ದಾಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿಸಬಹುದು.
- ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ದತ್ತಾಂಶ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಆದೇಶವು ಭದ್ರತಾ ಅಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಬಳಕೆದಾರರ ಗೌಪ್ಯತೆಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಏಕೀಕರಣದ ಮೊದಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್, ರೊಬೊಟಿಕ್ಸ್, ನ್ಯಾನೊ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ.
ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿ (CBDC):
(Central Bank Digital Currency)
ಸಂದರ್ಭ:
ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಆರ್ಬಿಐ), ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿ (Central Bank Digital Currency) ಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಅದರ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು, ಸಗಟು ಮತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಯನ್ನು ಬಳಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ.
ಅವಶ್ಯಕತೆ:
- ಅಧಿಕೃತ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿ ಯಾವುದೇ ಅಂತರ-ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪಾವತಿ ಇಲ್ಲದೆ ‘ನೈಜ-ಸಮಯದ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು’ ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕರೆನ್ಸಿ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಭಾರತದ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕರೆನ್ಸಿ-ಜಿಡಿಪಿ ಅನುಪಾತವು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಯ (CBDC) ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಯೋಜನವಾಗಿದೆ – ಇದರ ಮೂಲಕ, ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತದ ನಗದು ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸಿಬಿಡಿಸಿಗಳ ಮೂಲಕ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಕಾಗದದ ಕರೆನ್ಸಿಯನ್ನು ಮುದ್ರಿಸುವುದು, ಸಾಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
- ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯು ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ‘ಅಂತರ-ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಸಾಹತು’ / ‘ಅಂತರ-ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ’ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.
CBDC ಅಥವಾ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿ’ ಎಂದರೇನು?
ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿ (CBDC), ಅಥವಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿ,ಒಂದು ದೇಶದ ಫಿಯಟ್ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪವಾಗಿದೆ.ಇದಕ್ಕಾಗಿ, ಕಾಗದದ ಕರೆನ್ಸಿ ಅಥವಾ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಟಂಕಿಸುವ ಬದಲು, ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಟೋಕನ್ಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಈ ಟೋಕನ್ ಮೌಲ್ಯವು ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ವಾಸ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಎಸ್ಸಿ ಗರ್ಗ್ ಸಮಿತಿ ಶಿಫಾರಸುಗಳು (2019):
- ಯಾವುದೇ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಪ್ಟೋಕರೆನ್ಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ, ಮಾಲೀಕತ್ವ, ವಹಿವಾಟು ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾದರೂ ನಿಷೇಧಿಸಬೇಕು.
- ಸಮಿತಿಯಿಂದ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ವಿನಿಮಯ ವಹಿವಾಟು ಅಥವಾ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಒಂದರಿಂದ 10 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- ಕ್ರಿಪ್ಟೋಕರೆನ್ಸಿ ಬಳಕೆದಾರರು ಗಳಿಸಿದ ಬೊಕ್ಕಸ ಅಥವಾ ಲಾಭದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ನಷ್ಟ ಯಾವುದು ಹೆಚ್ಚೋ ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೊತ್ತದ ವಿತ್ತೀಯ ದಂಡವನ್ನು ವಿಧಿಸುವ ಕುರಿತು ಸಮಿತಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿತು.
- ಆದರೆ, ‘ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಂದ ಕ್ರಿಪ್ಟೋಕರೆನ್ಸಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸಂಭಾವ್ಯತೆಯ’ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರವು ಮುಕ್ತ ಮನಸ್ಸು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಸಮಿತಿಯು ಸಲಹೆ ನೀಡಿತು.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವಲ್ಲಿನ ಸವಾಲುಗಳು:
ಸಂಭಾವ್ಯ ಸೈಬರ್ ಭದ್ರತಾ ಬೆದರಿಕೆ.
ಜನರಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಕೊರತೆ.
ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಪರಿಚಯದೊಂದಿಗೆ, ನಿಯಂತ್ರಣ, ಹೂಡಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಖರೀದಿಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವುದು, ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವಿಧ ಸವಾಲುಗಳು ಸಹ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ.
ಗೌಪ್ಯತೆಗೆ ಬೆದರಿಕೆ: ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಕೆಲವು ಮೂಲಭೂತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅವನು ಅಥವಾ ಅವಳು ಆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಬಹುದು.
ವಿಷಯಗಳು: ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭದ್ರತಾ ಸವಾಲುಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ – ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧ ಮತ್ತು ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧ.
ಮಾದಕವಸ್ತು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು 26 ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದ ಭಾರತ:
(India is party to 26 bilateral pacts to fight drug trafficking)
ಸಂದರ್ಭ:
ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯ (MHA) ನೀಡಿದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತವು ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ, ಮಾದಕ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸೈಕೋಟ್ರೋಪಿಕ್ ವಸ್ತುಗಳು (Psychotropic Substances) ಮತ್ತು ರಾಸಾಯನಿಕ ಉತ್ತೇಜಕಗಳ ಅಕ್ರಮ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು 26 ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳು, ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ 15 ತಿಳುವಳಿಕೆ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಭದ್ರತಾ ಸಹಕಾರ ಕುರಿತು ಎರಡು ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದೆ.
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾರ್ಕೋಟಿಕ್ಸ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಬ್ಯೂರೋ (Narcotics Control Bureau – NCB) da ಸಮನ್ವಯತೆ:
- ಸಾರ್ಕ್ ಡ್ರಗ್ ಅಪರಾಧಗಳ ಮಾನಿಟರಿಂಗ್ ಡೆಸ್ಕ್. (SAARC Drug Offences Monitoring Desk)
- ಬ್ರಿಕ್ಸ್ ಕೊಲಂಬೊ ಯೋಜನೆ (BRICS Colombo Plan).
- ಆಸಿಯಾನ್ ಮಾದಕ ಪದಾರ್ಥಗಳ (ASOD) ಕುರಿತು ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು. (ASEAN Senior Officials on Drug Matters – ASOD)
- ಬಹು-ವಲಯ ತಾಂತ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬೇ ಆಫ್ ಬಂಗಾಳ ಉಪಕ್ರಮ (BIMSTEC).
- ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಆಫೀಸ್ ಆನ್ ಡ್ರಗ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಕ್ರೈಮ್ (UNODC).
- ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾದಕವಸ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿ (INCB).
ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಕ್ರಮಗಳು:
- ವಿವಿಧ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನಡುವಿನ ಸಮನ್ವಯಕ್ಕಾಗಿ ನಾರ್ಕೊ ಸಮನ್ವಯ ಕೇಂದ್ರ (Narco Coordination Centre – NCORD) ಯಾಂತ್ರಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು 2016 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.
- ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ರೋಗಗ್ರಸ್ತವಾಗುವಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕರಣಗಳ ತನಿಖೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಗೆ NCBಯ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ‘ಜಂಟಿ ಸಮನ್ವಯ ಸಮಿತಿ’ ಯನ್ನು ಜುಲೈ 19, 2019 ರಂದು ರಚಿಸಲಾಯಿತು.
- ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾದಕ ವಸ್ತುಗಳ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣಗೊಳಿಸಲು, ‘ನಾರ್ಕೋಟಿಕ್ ಡ್ರಗ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸೈಕೋಟ್ರೋಪಿಕ್ ಸಬ್ಸ್ಟೆನ್ಸಸ್ ಆಕ್ಟ್ (Narcotic Drugs And Psychotropic Substances Act – NDPS) ಆದೇಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 2019 ರಲ್ಲಿ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು’ ಸಿಮ್ಸ್ ‘(Seizure Information Management System – SIMS) ಎಂಬ ಇ-ಪೋರ್ಟಲ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.
- ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಭದ್ರತಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು: ಕಂದಾಯ ಗುಪ್ತಚರ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯದ ಹೊರತಾಗಿ,NDPS ಕಾಯ್ದೆಯಡಿ, ಗಡಿ ಭದ್ರತಾ ಪಡೆ, ಸಶಸ್ತ್ರ ಸೀಮಾ ಬಲ, ಭಾರತೀಯ ಕೋಸ್ಟ್ ಗಾರ್ಡ್, ರೈಲ್ವೆ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್ ಫೋರ್ಸ್ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಕ್ರಮಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ:
ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ ಸೇವನೆಯ ಕುರಿತು 2019 ರಲ್ಲಿ ಏಮ್ಸ್-ದೆಹಲಿ ನಡೆಸಿದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ-
- ಸೈಕೋಆಕ್ಟಿವ್ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು (ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್, ಗಾಂಜಾ ಮತ್ತು ಒಪಿಯಾಡ್) ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಔಷಧಿ(ಡ್ರಗ್) ಬಳಸುವವರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ‘ವಯಸ್ಕ ಪುರುಷರು’ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ.
- ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಸೈಕೋಆಕ್ಟಿವ್ ವಸ್ತುವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ನಂತರ ಗಾಂಜಾ, ಒಪಿಯಾಡ್ (ಹೆರಾಯಿನ್, ಅಫೀಮು) ಮತ್ತು ಇನ್ಹೇಲರ್ಗಳಿವೆ.
- ಮಾದಕ ವ್ಯಸನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್ನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ, ತದನಂತರ ಕಠಿಣ ಔಷಧಿಗಳ ಗೇಟ್ವೇ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವ ನಿಕೋಟಿನ್ ಮತ್ತು ಗಾಂಜಾದ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ – ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕಠಿಣ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಗೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧ ದಾಖಲೆಗಳ ಬ್ಯೂರೋ (NCRB)ದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಆಕಸ್ಮಿಕ ಸಾವು ಮತ್ತು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗಳು (Accidental Death & Suicides in India – ADSI) ಕುರಿತ ವರದಿ:
- 2019 ರಲ್ಲಿ, ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ ಸೇವನೆ / ಮದ್ಯವ್ಯಸನದಿಂದಾಗಿ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟ ಒಟ್ಟು 7860 ಜನರಲ್ಲಿ 7719 ಜನ ಪುರುಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
- ರಸ್ತೆ ಅಪಘಾತಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಾವಿನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ, ‘ಡ್ರಗ್ಸ್ ಮತ್ತು ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್’ ಸೇವನೆಯು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಮಾದಕವಸ್ತು ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕ್ರಮಗಳು:
- ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ‘ನಶಾ ಮುಕ್ತ ಭಾರತ್ ಅಭಿಯಾನ್’ ಅಥವಾ ‘ಡ್ರಗ್ಸ್-ಫ್ರೀ ಇಂಡಿಯಾ ಕ್ಯಾಂಪೇನ್’ ಅನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 2020 ರಂದು ದೇಶದ 272 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಆರಂಭ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣ ಸಚಿವಾಲಯವು 2018-2025ರ ಅವಧಿಗೆ ಔಷಧ ಬೇಡಿಕೆ ಕಡಿತಕ್ಕಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆ (National Action Plan for Drug Demand Reduction- NAPDDR)ಯ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.
- 2016 ರ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು, ನಾರ್ಕೊ-ಸಮನ್ವಯ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು (NCORD) ರಚಿಸಿದೆ.
- ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳ ಕಳ್ಳಸಾಗಣೆ, ವ್ಯಸನಿಗಳ ಪುನರ್ವಸತಿ, ಮತ್ತು ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ ಸೇವನೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ಮಾಡಿದ ಖರ್ಚನ್ನು ಪೂರೈಸಲು “ಮಾದಕ ವಸ್ತುಗಳ ದುರುಪಯೋಗದ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಧಿ” (National Fund for Control of Drug Abuse) ಎಂಬ ನಿಧಿಯನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ (BPKP):
- ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ಥಳೀಯ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 2020-21ರ ವರ್ಷದಿಂದ ‘ಪರಂಪರಗತ್ ಕೃಷಿ ವಿಕಾಸ್ ಯೋಜನೆ’ (PKVY) ಯ ಉಪ-ಯೋಜನೆಯಾಗಿ ‘ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ’ (BPKP) ಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ.
- ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹೊರಗಿಡಲು ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ‘ಜೀವರಾಶಿ ಹಸಿಗೊಬ್ಬರ’, ಸಗಣಿ-ಮೂತ್ರದ ಮಿಶ್ರಣದ ಬಳಕೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವ ‘ಆನ್-ಫಾರ್ಮ್ ಜೀವರಾಶಿ ಮರುಬಳಕೆ’ ಯನ್ನೂ ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ; ಸಸ್ಯ ಆಧಾರಿತ ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.
- BPKP ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಲಸ್ಟರ್ ನಿರ್ಮಾಣ, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯಿಂದ ನಿರಂತರ ಬೆಂಬಲ, ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಹೆಕ್ಟೇರಿಗೆ ರೂ .12200 / ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಗಾಂವ್ ಬುರಾಸ್:
(Gaon Buras)
- ಅಸ್ಸಾಂನ ‘ಗಾಂವ್ ಬುರಾ’ (ಬ್ರಿಟಿಷರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ‘ಹಳ್ಳಿಯ ಹಿರಿಯ’) ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಯುಗದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಹಳ್ಳಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ನಂತರ ಅವರು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಆದಾಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.
- ಈ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಳ್ಳಿಯ ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಗಳ ಗುಂಪಿನೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ, ಹೆಚ್ಚು ಜ್ಞಾನವುಳ್ಳ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
- ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೂ, ಗ್ರಾಮ ಬುರಾಸ್ (ಮತ್ತು ಬುರಿಸ್)(Gaon Buras (and Buris) ಗಳು ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು.
ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿರಲು ಕಾರಣ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಅಸ್ಸಾಂ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಈ ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ‘ಗಾಂವ್ ಬುರಾಸ್’ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಬದಲು ‘ಗಾಂವ್ ಪ್ರಧಾನ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವುದೆಂದು ಘೋಷಿಸಿತು.
Join our Official Telegram Channel HERE for Motivation and Fast Updates
Subscribe to our YouTube Channel HERE to watch Motivational and New analysis videos
[ad_2]