[ad_1]
ಪರಿವಿಡಿ:
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 1:
1. ಫ್ರೈಟ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ನಗರಗಳು.
2. ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯ ಮಟ್ಟದ ತಾಪಮಾನದ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ‘ಹೀಟ್ ಡೊಮ್’ (ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟ)ಯಾವುದು?
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 2:
1. ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ.
2. ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ / G 20 ಅಂತರ್ಗತ ಫ್ರೇಮ್ವರ್ಕ್ ತೆರಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ 3:
1. ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ಸಪ್ತಾಹ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
1. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೈದ್ಯರ ದಿನ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 1
ವಿಷಯಗಳು: ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಬಡತನ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ನಗರೀಕರಣ, ಅವುಗಳ ಸಮಸ್ಯೆ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳು.
ಫ್ರೈಟ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ನಗರಗಳು:
(Freight Smart Cities)
ಸಂದರ್ಭ:
ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯದ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ವಿಭಾಗವು ‘ಸರಕು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ನಗರಗಳ’ (Freight Smart Cities) ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ.
- ನಗರ ಸರಕು ಸಾಗಣೆಯ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.
ಅನುಷ್ಠಾನ:
- ‘ಸರಕು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ನಗರಗಳು’ ಉಪಕ್ರಮದಡಿಯಲ್ಲಿ ನಗರ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ‘ನಗರ ಮಟ್ಟದ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸಮಿತಿಗಳನ್ನು’ (City-Level Logistics Committees) ರಚಿಸಲಾಗುವುದು.
- ಈ ಸಮಿತಿಗಳು ಸಂಬಂಧಿತ ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಮಟ್ಟದ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.
- ಇವುಗಳು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸೇವೆಗಳಿಂದ ಖಾಸಗಿ ವಲಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಸೇವೆಗಳ ಬಳಕೆದಾರರನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.
- ಸ್ಥಳೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಈ ಸಮಿತಿಗಳು ಜಂಟಿಯಾಗಿ ನಗರಕ್ಕೆ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತವೆ.
ಇದರ ಅವಶ್ಯಕತೆ:
- ಭಾರತದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಪೂರೈಕೆ ಸರಪಳಿಗಳಲ್ಲಿನ ಒಟ್ಟು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚದ ಶೇಕಡಾ 50 ರಷ್ಟಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಭಾರತೀಯ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮ ಮೈಲಿ ಸರಕು ಸಾಗಣೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
- ನಗರದ ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದರಿಂದ ದಕ್ಷ ಸರಕು ಸಾಗಣೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚ ಕಡಿತವು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಅಲ್ಲದೆ, ಮುಂದಿನ 10 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಗರ ಸರಕುಗಳ ಬೇಡಿಕೆ ಶೇಕಡಾ 140 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುವ ನಗರಗಳು:
- ಯೋಜನೆಯಡಿ, ಹತ್ತು ನಗರಗಳನ್ನು ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ ತಕ್ಷಣವೇ ಒಳಗೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು.
- ಮುಂದಿನ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು 75 ನಗರಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಯೋಜನೆಯಿದೆ, ಅದರ ನಂತರ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಇದನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯ ರಾಜಧಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ನಗರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಗರಗಳ ಕಿರುಪಟ್ಟಿ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿಷಯಗಳು: ಭೂಕಂಪಗಳು, ಸುನಾಮಿ, ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಚಂಡಮಾರುತ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಮುಖ ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು, ಭೌಗೋಳಿಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸ್ಥಳ- ನಿರ್ಣಾಯಕ ಭೌಗೋಳಿಕ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು (ಸಾಗರಗಳು ಮತ್ತು ಐಸ್-ಕ್ಯಾಪ್ಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ) ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳು.
ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯ ಮಟ್ಟದ ತಾಪಮಾನದ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ‘ಹೀಟ್ ಡೊಮ್’ (ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟ)ಯಾವುದು?
(What is the ‘heat dome’ causing record temperatures in parts of North America?)
ಸಂದರ್ಭ:
ಕೆನಡಾ ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ಎ ದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳು ಹೀಟ್ ಡೊಮ್ / ಶಾಖದ ಗುಮ್ಮಟ (Heat Dome) ದಿಂದಾಗಿ ತೀವ್ರವಾದ ಶಾಖದ ಅಲೆಯ (Heatwave) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತತ್ತರಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಹೀಟ್ ಡೊಮ್ (ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟ) ಎಂದರೇನು?
ವಾತಾವರಣವು ಬಿಸಿ ಸಮುದ್ರದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಳ ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಪ್ ನಂತಹ ಬಲೆಗೆ ಬೀಳಿಸಿದಾಗ ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
ಅಥವಾ
ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಸಮುದ್ರದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಹೊದಿಕೆಯಂತೆ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವಾಗ ‘ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟ’ ವಿದ್ಯಮಾನ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
- ಈ ‘ಉಷ್ಣ ಗುಮ್ಮಟ’ / ‘ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟ’ದಲ್ಲಿ ಬೇಗೆಯ ಶಾಖ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
- ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡದ ಪರಿಚಲನೆಯು ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಶಾಖವನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಗುಮ್ಮಟ ಅಥವಾ ಹೊದಿಕೆಯಂತೆ ವರ್ತಿಸುವ ಮೂಲಕ ‘ಬಿಸಿ-ತರಂಗಗಳು’ / ‘ಶಾಖ ತರಂಗಗಳು’ ರಚನೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಾರಣಗಳು:
- ಬಲವಾದ, ಅಧಿಕ-ಒತ್ತಡದ ವಾತಾವರಣದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಲಾ ನಿನಾದ ಪ್ರಭಾವಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿದಾಗ ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತವೆ.
- ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ವಿಶಾಲ ಪ್ರದೇಶವು ತೀವ್ರವಾದ ಶಾಖವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡದ “ಗುಮ್ಮಟ” ದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
- ಉಷ್ಣವಲಯದ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಮಹಾಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಸಾಗರ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ (ಗ್ರೇಡಿಯಂಟ್) ತ್ವರಿತ ಬದಲಾವಣೆ ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಅದನ್ನು ಹೇಗೆ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ?
- ಸಂವಹನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿನ ತಾಪಮಾನದ ಗ್ರೇಡಿಯಂಟ್ ಕಾರಣ, ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೇಲಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತದೆ.
- ಈ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಮಾರುತಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಮಹಾಸಾಗರದ ಮೇಲೆ ಏರಿ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಸಾಗಿ ‘ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಪೆಸಿಫಿಕ್’ನಲ್ಲಿ ಇಳಿಯುತ್ತವೆ.
- ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗಾಳಿಯು ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಓಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಜೆಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಮ್ನ ಉತ್ತರ ಭಾಗವು ಈ ಗಾಳಿಗಳನ್ನು ಬೆರೆಸುತ್ತದೆ.
- ಜೆಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಮ್ನೊಂದಿಗೆ ಹರಿಯುವ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಗಾಳಿಯು ಭೂಮಿಯ ಕಡೆಗೆ ಏರಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಬಿಸಿ ಅಲೆಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟದ ಪರಿಣಾಮ:
- ವಿಪರೀತ ಶಾಖದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಂದ ಸಾವು ನೋವುಗಳಲ್ಲಿ ಹಠಾತ್ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಶಾಖದ ಬಲೆಯು ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಸಸ್ಯವರ್ಗವನ್ನು ಒಣಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಶಾಖದ ತರಂಗವು ಶಕ್ತಿಯ / ವಿದ್ಯುತ್ ನ ಬೇಡಿಕೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್, ದರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
- ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟಗಳು ಕಾಡ್ಗಿಚ್ಚುಗಳಿಗೆ ಇಂಧನವಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಯುಎಸ್ ನಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
- ಶಾಖ ಗುಮ್ಮಟವು ಮೋಡಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸೂರ್ಯನ ವಿಕಿರಣವು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತಲುಪಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 2
ವಿಷಯಗಳು:ಸಂವಿಧಾನ- ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆಧಾರಗಳು, ವಿಕಸನ, ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು, ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು, ಮಹತ್ವದ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲ ರಚನೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತ:
(President’s Rule)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ನಂತರದ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಘಟನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಹೇರಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡುವಂತೆ ಕೋರಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಮನವಿಯನ್ನು ಆಲಿಸಲು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದೆ.
ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಆರೋಪಗಳು:
- ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತವು ಮೂಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂತ್ರಸ್ತರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಲಾಗಿಲ್ಲ.
- ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಜೀವನ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಘನತೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ನಿವಾಸಿಗಳ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಅಪರಾಧಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿಲ್ಲ.
ಹಿನ್ನೆಲೆ:
ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಮತದಾನೋತ್ತರದ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಘಟನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಲು ಕಲ್ಕತ್ತಾ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ನಿರ್ದೇಶನದ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗವು ಜೂನ್ 21 ರಂದು NHRC ಸದಸ್ಯ ರಾಜೀವ್ ಜೈನ್ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಸದಸ್ಯರ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆಡಳಿತ:
ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 356 ನೇ ವಿಧಿ ಅನ್ವಯ, ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಿಗೆ, ರಾಜ್ಯಸರ್ಕಾರ ವನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಲು, ಮತ್ತು ‘ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಸಂವಿಧಾನದ ನಿಬಂಧನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ’ ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ ನಂತರ ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆಡಳಿತವನ್ನು ವಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
- ಇದನ್ನು ರಾಜ್ಯತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ (State Emergency) ಅಥವಾ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು (Constitutional Emergency) ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆಡಳಿತ ಹೇರಿದಾಗ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿಧಾನಸಭೆಯನ್ನು ಅಮಾನತ್ತಿನಲ್ಲಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ವಿಸರ್ಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನೇರ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳಿತ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಾರೆ.
ಸಂಸದೀಯ ಅನುಮೋದನೆ ಮತ್ತು ಅವಧಿ:
- ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆಡಳಿತ ಹೇರಿದ ನಂತರ 2 ತಿಂಗಳೊಳಗಾಗಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಉಭಯ ಸದನಗಳಿಂದ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆಯುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.
- ಅನುಮೋದನೆಯು ಎರಡೂ ಸದನಗಳಲ್ಲಿ ಸರಳ ಬಹುಮತದ ಮೂಲಕ ನಡೆಯುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ, ಸದನದ ಬಹುಪಾಲು ಸದಸ್ಯರು ಹಾಜರಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮತದಾನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
- ಒಂದು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಆಡಳಿತವು ಅನುಮೋದನೆಯಾದ ನಂತರ ಆರು ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರಬಹುದು.
- ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಗರಿಷ್ಠ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಆರು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಸಂಸತ್ತಿನ ಉಭಯ ಸದನಗಳಿಂದ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆಯುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ರಾಜಪಾಲರ ವರದಿ:
ಸಂವಿಧಾನದ ವಿಧಿ 356 ರ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜ್ಯಪಾಲರಿಂದ ವರದಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಅಂಶದಿಂದ ತೃಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸರಕಾರ ಅಧಿಕಾರ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ : (Revocation)
ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆಡಳಿತ ಘೋಷಣೆಯ ನಂತರ ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ರಾಜ್ಯ ತುರ್ತುಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸಬಹುದು.ಅಂತಹ ಘೋಷಣೆಗೆ ಸಂಸತ್ತಿನ ಅನುಮೋದನೆಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.
ವಿಷಯಗಳು: ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಿಕೆಗಳು, ಅವುಗಳ ರಚನೆ, ಮತ್ತು ಆದೇಶ.
ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ / G 20 ಅಂತರ್ಗತ ಫ್ರೇಮ್ವರ್ಕ್ ತೆರಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದ:
(OECD/G20 Inclusive Framework tax deal)
ಸಂದರ್ಭ:
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ತೆರಿಗೆಗಳ ಮೇಲಿನ ‘ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ’ / G 20 ಅಂತರ್ಗತ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ (OECD-G20 inclusive framework deal) ಭಾರತ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ.
- ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಉದ್ದೇಶವು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತೆರಿಗೆ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಮಗಳು ತಾವು ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಪಾವತಿಸುವುದನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.
- ಜಾಗತಿಕ ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನದ (GDP) 90% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ 130 ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಗಳು ಈ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿವೆ.
ಉದ್ದೇಶಿತ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸ್ಥಂಭಗಳಿವೆ:
- ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು. ಮೊದಲ ಸ್ಥಂಭವು ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ದೊಡ್ಡ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಮಗಳು ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಲಾಭ ಗಳಿಸುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪಾವತಿಸುವುದನ್ನು ಖಾತ್ರಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
- ಲಾಭಗಳ ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಂದದ ಶಾಪಿಂಗ್ (treaty shopping) ಅನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಕಡಿಮೆ-ತೆರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುವುದು. ‘ಜಾಗತಿಕ ಕನಿಷ್ಠ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ತೆರಿಗೆ ದರ’ದ ಮೂಲಕ ದೇಶಗಳ ನಡುವಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು ಈ ಘಟಕದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಉದ್ದೇಶಿತ ‘ಜಾಗತಿಕ ಕನಿಷ್ಠ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ತೆರಿಗೆ ದರ’ (global minimum corporate tax rate) 15% ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು:
ಈ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದರೆ, ಕಡಿಮೆ ತೆರಿಗೆ ದರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ಮತ್ತು ಲಕ್ಸೆಂಬರ್ಗ್ನಂತಹ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಬಹಾಮಾಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವರ್ಜಿನ್ ದ್ವೀಪಗಳಂತಹ ತೆರಿಗೆ ಧಾಮಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದೇಶಗಳು ತಮ್ಮ ಆದಾಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ / ಪರಿಣಾಮಗಳು:
ಅಂತಹ ಜಾಗತಿಕ ತೆರಿಗೆ ನಿಯಮವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದರೆ, ಗೂಗಲ್, ಅಮೆಜಾನ್ ಮತ್ತು ಫೇಸ್ಬುಕ್ನಂತಹ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ವಿಧಿಸಿರುವ ‘ಈಕ್ವಲೈಸೇಶನ್ ಲೆವಿ’ (Equalisation Levy) ಸಮೀಕರಣ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಭಾರತ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಮೀಕರಣ ಲೆವಿ ಎಂದರೇನು?
(What is Equalisation levy?)
ಇದು ವಿದೇಶಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ‘ತೆರಿಗೆ’ ಯಾಗಿದೆ. ಈ ತೆರಿಗೆ 2016 ರಿಂದ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.
- ಗೂಗಲ್ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದೇಶಿ ಆನ್ಲೈನ್ ಜಾಹೀರಾತು ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ 1 ಲಕ್ಷ ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ಆನ್ಲೈನ್ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಗಾಗಿ 6% ಸಮೀಕರಣ ಲೆವಿ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.
- 2020 ರ ಹಣಕಾಸು ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಈಕ್ವಲೈಸೇಶನ್ ಲೆವಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಈಗ ಅದನ್ನು ಅನಿವಾಸಿ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಆನ್ಲೈನ್ ಸರಕುಗಳ ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಆನ್ಲೈನ್ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- 2020 ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 1 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವಂತೆ ಈ ಕಂಪನಿಗಳ ಮೇಲೆ 2% ದರದಲ್ಲಿ ಸಮೀಕರಣ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಡಿಜಿಟಲ್ ತೆರಿಗೆಯ ಕುರಿತು:
ಆನ್ಲೈನ್ ಜಾಹೀರಾತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಲೆವಿ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದರೂ, 2016 ರಲ್ಲಿ 6 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ‘ಸಾಮಾನಿಕರಣ ಲೆವಿ’ (Equalisation Levy) ಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಮೊದಲ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ಒಂದು.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಆನ್ಲೈನ್ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು 2 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಾರ್ಷಿಕ ಆದಾಯವನ್ನು ತೋರಿಸುವ ವಿದೇಶಿ ಕಂಪನಿಗಳ ಮೇಲೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವಿಕೆ ಯನ್ನು 2020 ರ ಏಪ್ರಿಲ್ನಿಂದ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.
BEPS ಎಂದರೇನು?
‘ಮೂಲ ಸವೆತ ಮತ್ತು ಲಾಭ ವರ್ಗಾವಣೆ’ (Base Erosion and Profits Shifting – BEPS) ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಮಗಳು ಬಳಸುವ ತೆರಿಗೆ-ಯೋಜನಾ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕಂಪನಿಗಳು, ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು, ತೆರಿಗೆ ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
- ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವುಗಳು ‘ಮೂಲ ಸವೆತ ಮತ್ತು ಲಾಭ ವರ್ಗಾವಣೆ’ (BEPS) ನಿಂದ ಅನಗತ್ಯ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತವೆ.
- BEPS ವಿಧಾನದಿಂದಾಗಿ, ದೇಶಗಳು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 100-240 ಬಿಲಿಯನ್ ಯುಎಸ್ ಡಾಲರ್ ಮತವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ ಪತ್ರಿಕೆ : 3
ವಿಷಯಗಳು:ನೇರ ಮತ್ತು ಪರೋಕ್ಷ ಕೃಷಿ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲ ಬೆಲೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳು; ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ – ಉದ್ದೇಶಗಳು, ಕಾರ್ಯಗಳು, ಮಿತಿಗಳು, ಸುಧಾರಣೆಗಳು; ಬಫರ್ ಸ್ಟಾಕ್ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳು; ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮಿಷನ್; ಪಶುಸಂಗೋಪನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ.
ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ಸಪ್ತಾಹ:
(Crop Insurance Week)
ಸಂದರ್ಭ:
ಕೇಂದ್ರ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ರೈತ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯವು ‘ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ಸಪ್ತಾಹದಲ್ಲಿ’ (ಜುಲೈ 1 ರಿಂದ 7 ರವರೆಗೆ) ‘ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ಯೋಜನೆ ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನ’ ವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.
PMFBY ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ:
- ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ, ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ 29.16 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ರೈತರ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು (ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 5.5 ಕೋಟಿ ರೈತರಿಂದ ಅನ್ವಯಿಸಲಾಗಿದೆ) ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ವಿಮೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, 8.3 ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ರೈತರ ಅರ್ಜಿಗಳು ಈ ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿವೆ.
- ಇದಲ್ಲದೆ, ರೈತರ ಪಾಲು 20,000 ಕೋಟಿ ರೂ. ಇದ್ದು ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ 95,000 ಕೋಟಿ ರೂ. ಗಳನ್ನು ರೈತರಿಗೆ ಮರುಪಾವತಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ಯೋಜನೆ (PMFBY) ಕುರಿತು:
- ಪ್ರಧಾನ್ ಮಂತ್ರಿ ಬೆಳೆ ವಿಮೆ ಯೋಜನೆ (PMFBY) ಯನ್ನು 13 ಜನವರಿ 2016 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು,ಪ್ರತಿಕೂಲ ಹವಾಮಾನ ಘಟನೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಉಂಟಾಗುವ ಹಾನಿಗೆ ವಿಮೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ರೈತರು ಪ್ರೀಮಿಯಂನ 1.5-2% ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಪಾವತಿಸುತ್ತವೆ.
- ಇದು ಕೇಂದ್ರ ಪುರಸ್ಕೃತ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಕೇಂದ್ರದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ರಾಜ್ಯದ ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಗಳು ಇದನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿವೆ.
- ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ, ಹಿಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ವಿಮಾ ಯೋಜನೆ (NIAS) ಮತ್ತು ಪರಿಷ್ಕೃತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ವಿಮಾ ಯೋಜನೆ (MNIAS) ಯನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.
- ರೈತರ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಹೊರೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ವಿಮೆ ಮಾಡಿದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಇತ್ಯರ್ಥವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದು ಈ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.
ವ್ಯಾಪ್ತಿ:
ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಎಣ್ಣೆಬೀಜ ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ವಾಣಿಜ್ಯ / ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಹಿಂದಿನ ಇಳುವರಿ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಬೆಳೆ ಅಂದಾಜು ಸಮೀಕ್ಷೆ- (GCES ), ಬೆಳೆ ಕತ್ತರಿಸುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳ- (CCEs) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸುಗ್ಗಿಯ ನಂತರದ ಅಗತ್ಯ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
PMFBY ನಿಂದ PMFBY 2.0:
ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ: 2020 ಖಾರಿಫ್ ಹಂಗಾಮಿನಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ರೈತರಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಸೇರುವ ದಾಖಲಾತಿಯನ್ನು 100% ದಷ್ಟು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತಗೊಳಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರದ ಸಬ್ಸಿಡಿಗೆ ಮಿತಿ: ಕೇಂದ್ರ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ನೀರಾವರಿ ಯಲ್ಲದ ಪ್ರದೇಶಗಳು / ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ 30% ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು / ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ 25% ವರೆಗಿನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ದರಗಳನ್ನು ಈ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಸಬ್ಸಿಡಿಯನ್ನು ಮಿತಿ ಗೊಳಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ: ಬಿತ್ತನೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ವಿಪತ್ತು, ಸುಗ್ಗಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಹವಾಮಾನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಸುಗ್ಗಿಯ ನಂತರದ ನಷ್ಟಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ / ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಪಾಯದ ಅಂಶಗಳು / ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
ಬಾಕಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡರೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸುವುದು: ಪರಿಷ್ಕೃತ PMFBY ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯಗಳು ಖಾರಿಫ್ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಚ್ 31 ರೊಳಗೆ ಮತ್ತು ರಬಿ ಋತುವಿಗೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 30 ರೊಳಗೆ ತಮ್ಮ ಪಾಲನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡದೆ ಹೋದರೆ ನಂತರದ ಋತುಗಳಲ್ಲಿ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ICE ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ:
ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಈಗ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಒಟ್ಟು ಪ್ರೀಮಿಯಂನ 0.5%ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮಾಹಿತಿ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ (ICE) ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗಾಗಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ.
ಉದ್ದೇಶಗಳು:
- ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳು, ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಬಾಧೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಸೂಚಿತ ಬೆಳೆಗಳು ವಿಫಲವಾದಾಗ ರೈತರಿಗೆ ವಿಮೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುವುದು.
- ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರೈತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುವುದು.
- ನವೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರೈತರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು.
- ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಾಲದ ಹರಿವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುವುದು.
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ:
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಫಸಲ್ ಬಿಮಾ ಯೋಜನೆ:
ಉದ್ದೇಶ.
ಯೋಜನೆಯ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು.
ಬೆಳೆ ನಷ್ಟ, ಬೆಳೆ ವಿಫಲಗೊಂಡ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಷ್ಟ ಹೊಂದಿದ ರೈತರ ಕೈಹಿಡಿಯಲು ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಫಸಲ್ ಬಿಮಾ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ 2016ರ ಮುಂಗಾರು ಹಂಗಾಮಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕೋಪಗಳಾದ ಆಲಿಕಲ್ಲು ಮಳೆ, ಭೂ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ಬೆಳೆ ಮುಳುಗಡೆ (ಇನಂಡೇಷನ್)ಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ನಷ್ಟದ ನಿರ್ಧರಣೆಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುವುದು.ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿರುವ ರೈತರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಛೇರಿಗಳಿಗೆ 48 ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಬೇಕು. ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ ಬೆಳೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು, ಹಾನಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಹಾಗೂ ಹಾನಿಗೆ ಕಾರಣವನ್ನು 48 ಗಂಟೆಗಳೊಳಗಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದಲ್ಲಿ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು.
ಮುಂಗಾರು ಹಂಗಾಮಿನಲ್ಲಿ ಅಧಿಸೂಚಿತ ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಶೇ.75ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತನೆ ವಿಫಲಗೊಂಡಲ್ಲಿ ವಿಮಾ ಮೊತ್ತದ ಗರಿಷ್ಟ ಶೇ. 25 ರಷ್ಟು ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಲು, ಬಿತ್ತನೆಯಿಂದ ಕಟಾವು ಹಂತದವರೆಗಿನ ಮಧ್ಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಶೇ. 50 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆ ನಷ್ಟ ಸಂಭವಿಸಿದರೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾದ ಬೆಳೆ ವಿಮಾ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಶೇ.25 ರಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಪರಿಹಾರವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುವುದು. ಅಲ್ಲದೆ ಕಟಾವಿನ ನಂತರ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಒಣಗಲು ಬಿಟ್ಟಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಾರದೊಳಗೆ (ಹದಿನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳು) ಚಂಡಮಾರುತ, ಚಂಡಮಾರುತ ಸಹಿತ ಮಳೆ ಮತ್ತು ಅಕಾಲಿಕ ಮಳೆಯಿಂದಾಗಿ ಬೆಳೆ ನಾಶವಾದರೆ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಷ್ಟ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿ ಬೆಳೆ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಇತ್ಯರ್ಥಪಡಿಸಲು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೆಳಕಂಡ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಯೋಜನೆಗೊಳಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಉದ್ದೇಶ:
ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳು , ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಸೂಚಿತ ಬೆಳೆಯ ವೈಫಲ್ಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ವಿಮಾ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲ ಒದಗಿಸುವುದು.
ಕೃಷಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ರೈತರ ಆದಾಯ ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಲು.
ನವೀನ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ರೈತರನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು.
ಸಾಲದ ಹರಿವನ್ನು ಕೃಷಿ ವಲಯಕ್ಕೆ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು.
ಯೋಜನೆಯ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು:
ಎಲ್ಲಾ ರಬಿ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಕೇವಲ 2% ಏಕರೂಪದ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಎಲ್ಲಾ ಮುಂಗಾರು ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ರೈತರು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದ ಮತ್ತು 1.5% ಇರುತ್ತದೆ. ವಾರ್ಷಿಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ರೈತರು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಕೇವಲ 5% ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
ರೈತರು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಪ್ರಮಾಣ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು ಮತ್ತು ಸಮತೋಲನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಬೆಳೆ ನಷ್ಟ ವಿರುದ್ಧ ರೈತರಿಗೆ ಪೂರ್ಣ ವಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳು ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಪಾವತಿಸಲಾಗುವುದು. ಸರ್ಕಾರದ ಧನಸಹಾಯ ಯಾವುದೇ ಮೇಲಿನ ಮಿತಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲ.
ಸಮತೋಲನ ಪ್ರೀಮಿಯಂ 90% ಸಹ, ಸರ್ಕಾರ ಭರಿಸುತ್ತವೆ. ಹಿಂದಿನ, ಕಡಿಮೆ ಹಕ್ಕು ರೈತರಿಗೆ ಹಣ ಎಂದು ಕಾರಣವಾಯಿತು ಶುಲ್ಕ ಕ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಒಂದು ನಿಬಂಧನೆಗಳಿಲ್ಲ. ಈ ಕ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಂದುವರಿ ಮಿತಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಕ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಈಗ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರೈತರು ಯಾವುದೇ ಕಡಿತ ಇಲ್ಲದೆ ವಿಮೆ ಪೂರ್ಣ ಮೊತ್ತ ವಿರುದ್ಧ ಹಕ್ಕು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬಳಕೆ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನಡೆಯಲಿದೆ.
ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನ್ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲು ಮತ್ತು ರೈತರಿಗೆ ಹಕ್ಕು ಪಾವತಿ ವಿಳಂಬ ಕಡಿಮೆ ಬೆಳೆ ಕತ್ತರಿಸುವುದು ದಶಮಾಂಶ ಅಪ್ಲೋಡ್ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಿಮೋಟ್ ಸೆನ್ಸಿಂಗ್ ಬೆಳೆ ಕತ್ತರಿಸುವುದು ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. PMFBY NAIS / MNAIS ಬದಲಿ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಯೋಜನೆ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಸೇವೆಗಳ ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ವಿನಾಯಿತಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೊಸ ಯೋಜನೆ ವಿಮೆ ಪ್ರೀಮಿಯಂ ರೈತರಿಗೆ ಶೇ ಸಬ್ಸಿಡಿ ಬಗ್ಗೆ 75-80 ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು:
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೈದ್ಯರ ದಿನ:
- ಡಾ.ಬಿಧಾನ್ ಚಂದ್ರ ರಾಯ್ ಅವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಜುಲೈ 1 ಅನ್ನು ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೈದ್ಯರ ದಿನ’(National Doctors’ Day)ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜುಲೈ 1 ಅವರ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ ಮತ್ತು ಮರಣ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ ಎರಡೂ ಆಗಿದೆ.
- ಬಂಗಾಳದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಡಾ. ರಾಯ್ ಅವರ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಸೇವೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.
- ಅವರು ಹಲವಾರು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದರು.
- ಅವರನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಮೊದಲ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಲಹೆಗಾರ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಡಾ.ಬಿಧಾನ್ ಚಂದ್ರ ರಾಯ್ ಅವರಿಗೆ 1961 ರಲ್ಲಿ ಭಾರರತ್ನ ನೀಡಲಾಯಿತು.
[ad_2]